«افسانه» از 20 ساعت عملیات اطفای حریق هتل پر سر و صدای خیابان رودکی شیراز گزارش می‌دهد؛ آتش در «آسمان»

نفس‌ها در سینه حبس بود و چشم‌ها به آسمان خیره. نگرانی در چهره‌ها پیدا بود و نیروهای آتش‌نشانی در تکاپو. ساعت ۱۱:۰۵ دقیقه صبح بود.

صدای آژیر ممتد خودروهای آتش‌نشانی در خیابان رودکی چشم‌ها و گوش‌ها را هشیار کرد. همه از اتفاقی می‌ترسیدند که سال‌هاست رسانه‌ها و شهروندان نسبت به وقوع آن هشدار می‌دادند. اتفاق اما رخ داده بود و هتلی که سر به «آسمان» ساییده بود؛ دچار حریق شده بود. ابتدا خبر آمد آتش‌سوزی مختصر است و تنها در طبقات منفی رخ داده است، زمان اما هرچه گذشت، هم تکاپوی نیروهای آتش‌نشانی بیشتر شد و هم نگرانی در چشم مسئولان بیشتر نمایان.
خورشید از نیمه شرقی آسمان در حال گذر بود که دستور تخلیه واحدهای مجاور هتل ۱۸ طبقه آسمان صادر شد. منازل مسکونی، مغازه‌ها و هتل‌های مجاور هتل تا شعاع ۱۰۰ متری تخلیه شدند و ورود شهروندان به حوالی هتل در حال سوختن ممنوع شد. خودروهای آب‌پاش و تجهیزات آتش‌نشانی هر چند دقیقه به محل حادثه اعزام می‌شدند و آتش‌نشانان، ققنوس‌وار به دل خطر می‌زدند تا مبادا حادثه‌ غمبار پلاسکوی تهران در چهارراه استانبول، این‌بار در مجاورت ارگ کریم‌خانی شیراز تکرار شود. چشم‌ها تا تاریکی شب، به آسمان بود و دود ناشی از سوختن دو هزار تشک و میلگرد و بتن، تا شعاع چند کیلومتری هوا را بویناک کرده بود. «آسمان» که روزی با نگاهی از بالا، بر میراث دویست‌ساله وکیل‌الرعایا فخر می‌فروخت، پس از هشت سال آینه دق بودن، از ظهر شنبه دوازدهم مردادماه ۹۸ همچون مجسمه‌ای بدقواره و ترسناک، در حال سوختن بود و ساکنان رودکی و زند و شیراز، چشم‌انتظار و دل‌نگران ساعت‌های پیش‌رو بودند.

* هتل غرق در آتش

سال ها از بلاتکلیفی ساختمان نیمه کاره هتل آسمان می گذشت تا اینکه آتش، تکلیف آن را مشخص کرد.
هتل آسمان که ارتفاع آن آسمان شیراز را در نوردیده بود، روز گذشته دودهای ناشی از آتش سوزی در طبقات زیرزمینی آن تا شعاع یک کیلومتر آن طرف تر هم می رفت.
شاید تجاوز به حریم بصری ارگ کریمخانی یکی از دلایل توقف تکمیل این پروژه بود، اما از همان زمان که ساختمان غول پیکر هتل آسمان در محدوده خیابان باریک و پرتردد رودکی ساخته می شد،
مهم ترین موضوع، سختی امدادرسانی و اطفا حریق در صورت بروز حادثه بود؛ موضوعی که شاید آن زمان هتل آسمان درخواب هم نمی دید که روزی دچار حریق شود.
مسئولان آتش نشانی وقت شهرداری شیراز در سال های گذشته بارها به این موضوع اشاره کردند که ظرفیت امداد رسانی برای مقابله با حوادث و آتش سوزی ساختمان هتل آسمان به دلیل محدودیت بافت محله وجود ندارد. آن زمان همچنین از ممانعت مالک هتل آسمان برای ورود نیروهای آتش نشانی و انجام مانورهای مختلف صحبت می شد تا اینکه امروز بعد از سال ها هتل غرق در آتش با حضور نیروهای آتش نشانی مهار
شد.

* داستان آتش سوزی هتل آسمان

ساعت ۱۱ صبح روز شنبه مردم محلی با مشاهده دود از طبقات هتل آسمان متوجه آتش سوزی در ساختمان هتل شدند و طی تماس با آتش نشانی در ساعت۱۱:۰۵ دقیقه؛ نیروهای آتش نشانی به محل حادثه اعزام شدند و تا زمان نوشتن این گزارش، همچنان نیروهای آتش نشانی برای خنک سازی ساختمان هتل در محل حضور داشتند.
مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز در گزارشی از وضع آتش سوزی هتل می گوید: ساعت ۱۱:۰۵ دقیقه روز ۱۲ مرداد؛ شهروندان در تماس با مرکز فرماندهی ۱۲۵ آتش نشانی شیراز آتش سوزی هتل آسمان در خیابان رودکی را اطلاع دادند.
به گفته محمد هادی قانع به محض تماس با آتش نشانی، نیروها از ۶ ایستگاه آتش نشانی با ظرفیت بیش از ۷۰ نفر در محل حادثه حضور پیدا کردند که در مرحله اول به سه تیم اطفا حریق تقسیم شدند و از سه نقطه اطفا حریق را شروع کردند. در مرحله بعد دو تیم تخصصی به طبقات رفتند و ۳۰ نفر از کارکنان که درحال کار بودند را به پشت بام انتقال دادند و بعد از کم شدن آتش،۳۰ نفر کارگر در سلامت کامل به بیرون از ساختمان هدایت شدند. وی با اشاره به پایان عملیات اطفا حریق خاطرنشان می کند: با تمام شدن عملیات اطفا اما نگرانی ها از بابت حرارات بالا در طبقات زیرزمین و احتمال خم شدن میلگرد و ریزش ساختمان وجود دارد.
*آتش در انبار تشک، مبل و الوار دپو شده هتل آسمان
قانع با بیان اینکه این ساختمان ۴ طبقه زیرزمین دارد و حریق درطبقات مختلف به دلیل دپو کردن بیش از ۲هزار تشک های طبی، مبل و تخته الوار برای زمان بهره برداری است، تصریح می کند: در مرحله بعد آتش نشانان خود را به خطر انداختند و آتش را خاموش کردند، اما ظرفیت و شدت آتش سوزی به حدی است که همچنان در منطقه حضور داریم. وی با اشاره به حساسیت بالای کار و در نظر گرفتن جوانب بر اثر ناپایداری سازه می گوید: باید آمادگی کامل برای تخلیه ساختمان داشته باشیم و با تشکیل شورای مدیریت بحران استان، نحوه تخلیه درنظر گرفته
می شود.

*ناپایداری به دلیل درجه حرارت بالا

مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری شیراز با بیان اینکه در طبقه منفی ۳و۴ شدت تراکم دود و حرارت بالا است، عنوان می کند: براساس نظر کارشناسان، دمای هوا در طبقه منفی ۳ و ۴ بیش از۷۰۰ درجه سانتیگراد است و ناپایداری وجود دارد. قانع می افزاید: با وجود اینکه نتوانستیم کامل به طبقات منفی ۳ و۴ دسترسی پیدا کنیم، بنابراین عملیات آبرسانی و خنک سازی از طریق طبقات بالا ادامه دارد. به گفته وی آخرین وضع تدابیر ایمنی، دور کردن ساکنین از محل حادثه است؛ چرا که به دلیل وجود سازه داربست فلزی اطراف ساختمان، احتمال خطر وجود دارد.

*امکان تخریب هتل شیراز

همچنین رئیس جامعه هتلداران فارس با اشاره به افزایش و شدت آتش سوزی هتل آسمان به «افسانه» می گوید: با توجه به حجم آتش سوزی امکان تخریب شدن هتل وجود دارد. حسن سیادتان با اشاره به درنظر گرفتن تمهیدات ایمنی در محدوده هتل خاطرنشان می کند: تمام هتل ها و خانه های اطراف هتل آسمان تخلیه شده و تمهیدات لازم برای تامین ایمنی و هرگونه حادثه ای، در نظر گرفته شده است.
وی می گوید: در این مورد دادستانی نیز ورود کرده و استاندار، شهردار، مالک هتل و دیگر مسئولین در محل حادثه حضور دارند.

*احداث هتل آسمان از روز اول غیرقانونی بود

همچنین رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر شیراز با بیان اینکه مجموعه آتش نشانی، شورا و شهرداری شیراز تمام تلاش خود را برای خاموش کردن این آتش سوزی به کارگرفته اند، می گوید: این در حالی است که خسارت زیادی به این مجموعه وارد شده است.
نوذر امامی در گفت و گو با خبرنگار با بیان اینکه عوامل آتش سوزی هتل آسمان هنوز مشخص نیست، می افزاید: در حال حاضر آتش سوزی کاملا خاموش شده است. وی معتقد است احتمالا سهل انگاری و خطای انسانی از دلایل آتش سوزی هتل آسمان شیراز باشد و آتش سوزی عمدی بعید است.
به گفته امامی، موضوع هتل آسمان یکی از دغدغه ها و اشکالات وارده به مجموعه شهرداری بوده است و با وجود داشتن پروانه و مجوز اما نباید فراموش کرد که احداث هتل آسمان از همان روز اول غیر قانونی بود.
وی با بیان اینکه شهرداری شیراز مقصر احداث هتل آسمان نیست، عنوان می کند: ساخت هتل آسمان اشتباهی بود که مسئولین وقت مرتکب شدند و پرونده هتل آسمان به دیوان عالی کشور ارجاع داده شده بود بطوری که مسئول این هتل توانست مجوز احداث دو طبقه دیگر این مجموعه را نیز بگیرد.

*تکاپوی آتش‌نشانان برای مهار آتش

هوا هرچه به سمت تاریک‌شدن می‌رفت، تکاپوی آتش‌نشانان و مسئولان شهری و استانی بیشتر می‌شد. خیابان رودکی تماماً بسته شده بود و زبانه‌های دود از پنجره‌های‌ ساختمان نیمه‌کاره هتل به بیرون پرتاب می‌شد. شهروندان تا میانه‌های خیابان رودکی چشم به آسمان داشتند و مأموران به سبب رعایت ایمنی شهروندان، از حضور مردم در حوالی هتل در حال اشتعال خودداری می‌کردند.
تیم آتش‌نشانان به رهبری رئیس سازمان آتش‌نشانی شهرداری شیراز جان بر کف نهاده بودند و بی‌ ذره‌ای ترس و واهمه نسبت به اتفاق ناگواری که ممکن بود رخ دهد، به ساختمان هتل می‌رفتند و با دستگاه‌های آب‌پاش، بر خاموش کردن شعله‌های آتش و آهن گداخته تلاش می‌کردند. هادی قانع هر نیم‌ساعت یک‌بار با عجله به میان مسئولان شهری می‌آمد و گزارش مستقیم از آخرین تحولات را به شهردار و اعضای شورا ارائه می‌کرد و بعد با همان شتاب، به میدان حادثه بازمی‌گشت. شهردار، معاون استاندار، فرماندار، فرمانده نیروی انتظامی استان و تعدادی از اعضای شورای شهر و معاونان شهرداری مشغول بحث و تبادل‌نظر بر سر راهبری عملیات بودند و از آن‌سو تعدادی از خبرنگاران و عکاسان خبری مشغول مخابره آخرین اخبار و تحولات پیرامون آتش‌سوزی هتل آسمان بودند. خورشید رفته‌رفته آسمان را ترک می‌کرد و تنها دوده‌های معلق و بویناکی هوا را می‌شد لمس کرد.
خبر این بود که امکان ریزش هتل آسمان وجود دارد، چراکه دمای حدود ۷۰۰ درجه، برخی ملگرد و تیرآهن‌ها و ستون‌های ساختمان نیمه‌کاره را خم کرده و هر آن احتمال شکستن و فروریختن هست. آتش‌نشانان اما تنها به یک چیز فکر می‌کردند: پایین آوردن دمای احتراق و کاهش احتمال فروریختن هیولای غول‌پیکر نیمه‌کاره. تنها یک چیز در ذهن‌شان می‌گذشت و بی‌واهمه و نگرانی می‌گفتند: «برای مهار تلاش آتش تمام تلاش‌مان را انجام می‌دهیم.»

*تلاش شبانه آتش‌نشانان برای مهار آتش

خورشید ساعت‌ها بود از غرب آسمان محو شده بود و هوای رودکی و زند و فردوسی و هجرت و اطراف، دودناک و بویناک بود.
خبرها مقطعی می‌آمد و همه از تلاش آتش‌نشانان و مدیران شهری و استانی برای مهار آتش حکایت داشت؛ آتشی که به‌خاطر یک مهمان ناخوانده، بر جان رودکی و زند افتاده بود و شنبه دوازدهم مردادماه ۹۸ شیراز را در بر گرفته بود.
ساعت ۱۰:۳۰ شب بود و علیرضا عدلو مدیر روابط عمومی سازمان آتش‌نشانی شیراز به «افسانه» گفت: عملیات مهار آتش، تا هر زمانی که آتش‌نشانان به طبقه منفی ۳ هتل آسمان نرسند، ادامه خواهد
یافت. از صحبت‌هایش پیدا بود که احتمال ریزش وجود دارد، اما آتش‌نشانان تنها به یک چیز فکر می کردند: «مهار آتش و جلوگیری از فاجعه.»

گزارش از: مریم مرادی – احسان اکبرپور

انتهای پیام / سحر فکورپور