“آفتاب آمددلیل آفتاب”/ بقلم محمود منطقیان

ریواس جنوب/محمود منطقیان/
ارسطو گفته:
اگربایدفیلسوفی کرد،بایدفیلسوفی کردواگرنبایدفیلسوفی کرد،بایدفیلسوفی کرد.
می خواهدبگویدکه هرکس راه فلسفه رادرپیش گیردبایدبااستدلال فلسفی وبه کمک فلسفه باشدوآن کس که بخواهدفلسفه را ردکندوروی ازآن بگرداندنیزبه استدلال وکمک فلسفه نیازداردوبایدبااستدلال فلسفی،فلسفه راکناربگذارد.
ازاین نکته این برداشت به دست می آیدکه هرادعایی بایدبرپایه
دلیل واستدلال باشد.
اگربخواهیم چیزی را رد ویاتایید کنیم درهردوحالت به استدلال
نیازداریم.
بدون دلیل نبایدچیزی راتاییدکرد وپذیرفت وبدون دلیل نیزنباید
چیزی راردکرد ونادرست خواند ؛یعنی درست دانستن ونادرست
دانستن چیزی بایدبرپایه دلیل وبرهان باشد.
زمانی که خردوبرهان رانادیده بگیریم خرافات وافکاروباورهای
نادرست پدیدمی آیندوزندگی بشر به بیراهه می رود؛دراین باره
سعدی شیرازی چه نیک سخن گفته است:
“نگفته نداردکسی باتوکار
ولیکن چوگفتی دلیلش بیار”
ویا ازنگاه مولانا:
آفتاب آمد دلیل آفتاب
گردلیلت باید،ازوی رومتاب.