آیا امشب توافق می شود؟

ساعت های پایانی ضرب العجل دوم تمدید مذاکرات میان ایران و کشورهای ۱+۵ در حال سپری شدن است و با ورود وزرای اروپایی به روند مذاکرات، هتل کوبورگ رایزنی های شدید هیات های کارشناسی و همچنین گفت و گو های دو و چند جانبه را تجربه می کند. بسیاری از منابع غربی از احتمال وقوع توافق قریب الوقوع هسته ای در ساعت های پایانی امشب و یا اوایل بامداد جمعه سخن می گویند. بر طبق ضرب العجل کنگره آمریکا توافق هسته ای تا ساعت ۱۱:۵۹ دقیقه روز ۹ جولای به وقت واشنگتن (۶ بامداد روز جمعه به وقت وین) می بایست به اعضای کنگره تحویل داده شود. بسیاری از مقامات آمریکایی اعلام کرده اند که دستیابی به توافق در این ساعات پایانی ممکن است و آنها تلاش خود را برای دستیابی به توافق در این چند ساعت باقی مانده تا ضرب الاجل متمرکز کرده اند.

موضع ایالات متحده برای دستیابی به توافق تا ساعات باقی مانده البته از سوی تیم ایرانی به مثابه یک ضرب الاجل مطرح نیست. ایرانی ها معتقدند که هیچ ضرب الاجلی برای آنان وجود ندارد و ما حاضریم روزهای بیشتری را نیز برای دستیابی به توافق خوب در وین بمانیم. با این حال همه شواهد حاکی از این است که طرفین مذاکره به سطح نهایی رایزنی ها مشغول شده اند. برخی اختلافات و ساز و کارهای باقی مانده جهت اجرایی شدن تعهدات نیز به اجلاس عمومی وزرا موکول می شود جایی که چند پرانتز باقی مانده می بایست حل و فصل شوند. رایزنی های شدید جان کری به صورت دو جانبه با وزرای اروپایی و از طرف دیگر تماس های فوری او با وزرای خارجه چین و روسیه تکاپوها را برای دستیابی به توافق افزایش داده است.

موضوعی که مطرح است بحث نگارش متن در ساعات پایانی است. بسیاری این مساله را مطرح می کنند که در صورت حصول به توافق چقدر وقت نیاز است که موارد باقی مانده نهایی نگارش شده و وارد متن اصلی شوند. بر طبق گفته منابع آگاه، متن توافق به همراه ضمائم آن به روی کاغذ آمده است و تنها چند پرانتز در این میان باقی مانده است. بدیهی است که در صورت حصول توافق در خصوص پرانتزهای باقی مانده، قرار دادن این نتایج در متن اصلی چندان زمانبر نیست و در بازه یک ساعته این کار قابل انجام است.

از سوی دیگر در خصوص موارد اختلافی به نظر می رسد اکنون سه موضوع محوری تحریم های تسلیحاتی، ساز و کار بازگشت پذیری تحریم ها و فعالیت های تحقیق و توسعه که به گفته برخی منابع پیشرفت های زیادی در خصوص آنها صورت گرفته، می بایست در اجلاس عمومی وزرا مورد تصمیم گیری قرار بگیرند.

آیا با همه این تفاسیر ضرب الاجل کنگره آمریکا برای طرفین مذاکره تعیین کننده خواهد بود؟ آیا می توان گفت امشب پایانی بر ماراتن هسته ای ۱۲ ساله است؟ اگر چه طبق گفته طرفین هیچ گاه تا کنون اینقدر به توافق نزدیک نبوده ایم اما باید گفت که تجربه ادوار مذاکرات هسته ای نشان می دهد که امکان تغییر ضرب الاجل ها، تداوم تمدیدها و حتی عدم دستیابی به نتیجه کاملا وجود دارد.