گزارش/ جولان بیکاری در میان آمارها و ادعاهای مدیران ابهامات قصه اشتغال‌زایی در کهگیلویه و بویراحمد

در حالی که آمارهای بخشی و دستگاهی در کهگیلویه و بویراحمد از پرداخت تسهیلات فراوان اشتغال‌زایی و ایجاد شغل‌های کوچک حکایت دارد، واقعیت‌های جامعه و آمارهای رسمی کشوری نشان دیگری دارد.

به گزارش ریواس، بیکاری در استان کهگیلویه و بویراحمد محصول عملکرد یک مدیر و یک دولت خاص نیست اما در حدود یک دهه گذشته، این پدیده مأیوس‌کننده، دستورکاری مشترک برای همه مدیران و استانداران در این استان بود؛ دستورکاری که البته گاهی فقط روی کاغذ بود و گاهی نیز مجریان ضعیفی داشته است و اکنون نیز نشانه‌های از امید دارد.

کهگیلویه و بویراحمد در زمره بیکارترین استان‌های کشور است و این در حالی است که این استان کم‌جمعیت و کم مساحت،  سرشار از گنج‌ها و ظرفیت‌هایی است که می‌تواند با اندکی تدبیر، نسخه‌ای شفابخش برای درمان دائمی بیکاری باشند.

بار سنگین اشتغال در سیستم فعلی مدیریتی کشور، روی دوش وزارتخانه‌ها و اداراتی چون جهاد کشاورزی، صنعت و معدن، گردشگری، کمیته امداد و بهزیستی است و اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی نیز به عنوان متولی اشتغال با محوریت استانداری‌ها و سازمان‌های مدیریت و برنامه‌ریزی، این بار سنگین را تا رسیدن به مقصد راهنمایی و مدیریت می‌کند؛ بانک‌ها نیز در مسیر نقش چرخ‌های خودرویی را دارند که قرار است این بار را حمل کند.

بار اشتغال کهگیلویه و بویراحمد، کج است

آنچه اکنون کمتر کارشناسی روی آن حرف دارد این است که بار اشتغال کهگیلویه و بویراحمد کج است و برای رسیدن آن به مقصد، تدبیر و امیدی لازم است که رگه‌هایی کم رنگ از آن در دوره مدیریت فعلی وجود دارد.

یکی از این نشانه‌های خوب و امیدبخش برای رسیدن این بار کج به سرمنزل مقصود،، برگزاری کارگروه اشتغال در واپسین نفس‌های سال ۹۴ با رویکرد و کاربردی جدید و متفاوت بود؛ جلسه‌ای که به ریاست مجید محنایی، معاون اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد و البته با غیبت حسن نوروزی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و یکی از مهم‌ترین اعضای این جلسه برگزار شد.

باید انصاف به خرج داد و گفت که در این دولت و با مدیریت استاندار بومی و معقول این استان، بسیاری از اقدامات و اولویت‌های کاری، دارای برنامه، نظم و هدف شدند اما به همان نسبت نیز باید گفت که این دولت در حوزه اشتغال به قیاس سایر بخش‌ها توفیق چندانی نداشت.

به گزارش ریواس اما، نامه چند روز پیش وزارت کشور پیرامون آمار عجیب و ناچیز ۲٫۴ درصدی این استان در حوزه اشتغال خانگی موجب شد تا مجید محنایی، معاون امور اقتصادی استانداری کهگیلویه و بویراحمد و همکاران او در این حوزه، حساس شوند و به فکر واکاوی آن بیفتند.

۲ روی متناقض سکه اشتغال‌زایی کهگیلویه و بویراحمد

واقعیات وضعیت اشتغال در این استان اکنون دو روی یک سکه هستند که یک رو، آمار ۲٫۴ درصدی در شاخص مهم اشتغال خانگی بر اساس آمار رسمی و تأیید شده کشوری است و روی دیگر آن ادعاها و آمارهای استانی است که حکایت از پرداخت صدها میلیارد تومان تسهیلات کم بهره برای ایجاد شغل‌های کوچک است.

اگر سهم ما از تحقق اشتغال‌های خانگی تنها ۲٫۴ درصد است و آمارهای ارائه شده کشوری صحت دارد که باید ابراز تأسف کرد و مدیران و متولیان کار و اشتغال را به باد انتقاد و ورطه پاسخگویی کشاند و اگر هم این آمار درست نیست پس این همه بیکاری از کجا آمده و چگونه است که عملکرد مدیران استانی در صورت موفق بودن، منعکس نشده است.

یا آمارهای فعلی اشتغال استان غلط است یا عملکرد خوب مدیران منعکس نشده است

موضوعی که امین منوچهری، مشاور اقتصادی استاندار کهگیلویه و بویراحمد در کارگروه اشتغال این استان، امروز با واقع‌بینی، آمار ۲٫۴ درصدی در اشتغال خانگی را تأسف‌بار خواند و گفت: به هر حال یا آمارهای مدیران از عملکردشان در حوزه اشتغال غلط است یا کارگروه اشتغال نتوانسته است اقدامات مدیران و شغل‌های ایجاد شده در این استان را منعکس و ثبت سامانه‌های ملی کند.

مظاهری، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی این استان نیز در همین خصوص می‌گوید: اگر مدیران برای اشتغال کاری کردند یا می‌کنند باید ثبت سامانه شود تا در آمار رسمی کشور از تعداد بیکاران لحاظ شود.

برخی توپ را به میدان متولی اصلی کار و بیکاری می‌اندازند

در مقابل آن برخی مدیران دستگاه‌های اجرایی و بانکی، توپ را در میدان اداره‌کل کار و رفاه اجتماعی می‌اندازند و می‌گویند: برخی مواضع و سؤالات مظاهری نشان می‌دهد که متولی کار و اشتغال خودش حتی در جریان رسالت بانک‌ها نیست چه برسد به اینکه بخواهد مسلط بر اوضاع باشد و درد بیکاری را درمان کند.

در این میان و برای معضل بیکاری در این استان مسائل کارشناسی و غیرکارشناسی زیادی بیان می‌شود.

ضعف مدیران اجرایی استان، عدم برنامه‌ریزی درست، عدم استفاده از فرصت‌ها، پای کار نبودن بانک‌ها، ضعف پایه مالی بانک‌ها،انحراف تسهیلات اشتغال‌طایی از مسیر اصلی خود به علت عدم نظارت، عدم جا افتادن فرهنگ کار و تلاش، تمایل بسیار زیاد افراد به کار دولتی و محدودیت این نوع اشتغال و مسائلی از این دست از جمله دلایل افزایش بیکاری و اثربخش نبودن اشتغال خرد در کاهش بیکاری قلمداد می‌شوند.

مشکل از مدیران ما باشد یا نرم‌افزار وزارت، هر دو باید اصلاح شوند

اما به هر  حال، به دنبال مقصر گشتن، درمانی برای درد بیکاری در این استان با وجود شرایط مناسب کار و تولید، نیست و اینکه آیا مدیران متولی اشتغال در کهگیلویه و بویراحمد ضعیف عمل کردند یا مشکل از نرم‌افزارها و سامانه‌ها و ثبت کردن یا نکردن اشتغال‌ها است، هر دو ایراد بزرگی است که باید اصلاح شود.

مدیران دخیل در امر اشتغال با دفاع از عملکرد خود در حوزه ایجاد شغل و کسب و کار، از ثبت نشدن اقداماتشان در سامانه ملی آن به هر دلیلی می‌گویند.

کمیته امداد برای بحث اشتغال، ۲۲ میلیارد تومان و بهزیستی ۹ میلیارد تومان اختصاص داده است

عنایت رحیمی‌نیا، معاون اشتغال کمیته امداد کهگیلویه و بویراحمد که واحد تحت مدیریتش، در چند سال گذشته با کسب رتبه‌های اول تا سوم یک پای ثابت اشتغال بود، ولی هم‌اکنون به رتبه پانزدهم در بین ادارات همجنس کشور سقوط کرد، در این باره می‌گوید: این نهاد در سال جاری حدود ۲۲ میلیارد تومان را به کمک بانک‌های عامل، برای ایجاد شغل اختصاص داده که از قبل آن یکهزار و ۸۶۴ طرح ایجاد شده است.

سازمان بهزیستی استان کهگیلویه و بویراحمد اما برخلاف کمیته امداد که تا دو سال پیش در حوزه اشتغال، حرفی برای گفتن نداشت، به یک‌باره از رتبه ۲۹ کشور در ردیف سه استان برتر کشور قرار گرفته است از حدود ۹ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان ابلغی، حدود پنج میلیارد تومان را به بانک‌ها ابلاغ و توانسته است آن را به متقاضیان تسهیلات پرداخت کند.

موضوعی که شبیه یک معجزه می‌ماند که چه اتفاقی افتاده است که در طی یک تا دو سال عملکرد یک سازمان در حوزه اشتغال این همه رشد داشته باشد.

آریا، معاون بهزیستی این استان دلیل این امر را عدم همکاری بانک‌های عامل تا دو سال قبل و همکاری جدی آن‌ها در حدود دو سال گذشته می‌داند.

اختصاص ۲۸ میلیارد تومان در اشتغال بخش کشاورزی

سازمان جهاد کشاورزی این استان نیز که همواره در ایجاد اشتغال، کارنامه موفقی داشته است، اعتبارات هنگفتی را برای اشتغال و سرمایه‌گذاری هزینه کرده است که عمدتا” از محل صندوق توسعه ملی با بهره کم بوده است.

علیرضا رستگار، معاون برنامه‌ریزی این سازمان در این زمینه می‌گوید: کل اعتبارات اشتغالی بخش کشاورزی در صندوق توسعه ملی، ۲۸ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بوده که ۹۹ درصد آن را بانک کشاورزی پرداخت کرده است.

این در حالی است که ادارات صنایع دستی و گردشگری، صنعت و معدن و چند دستگاه دیگر نیز آمارهای قابل توجهی از ایجاد اشتغال به ویژه در مشاغل خانگی دارند.

این همه صرف هزینه برای ایجاد کسب و کار و یک سؤال مهم

حال جای این سؤال مطرح است که چگونه با وجود تزریق بیش از ۷۰ میلیارد تومان تسهیلات در سال گذشته، سد مستحکم بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد تکانی نخورده است؟

موضوعی که چند مدیر بانکی به آن پاسخ دادند.

حسن‌پور، مدیر صندوق کارآفرینی امید در این خصوص می‌گوید: آمارگیران امر اشتغال، با تحقیقات میدانی که دارند، گویا مشاغل آزاد را به عنوان شغل محسوب نمی‌کنند؛ عمده افراد حاضرند یک کار دولتی حق الزحمه‌ای داشته باشند ولی مایل نیستند با دریافت تسهیلات کسب و کاری برای خود راه بیندازند.

او می‌گوید: تسهیلات زیادی در این حوزه پرداخت شده و شغل‌های زیادی هم ایجاد شده است.

کارگروه اشتغال به مباحث در شأن خود ورود کرده است

اله‌داد محمدی، مدیر شعب بانک کشاورزی این استان نیز معتقد است: مشکل اشغال باید با آسیب‌شناسی دقیق، به شکل ریشه‌ای حل شود.

وی افزود: در این کارگروه برای نخستین بار شاهد بودیم به جای ارائه صرف گزارش پرداخت تسهیلات اشتغالی، مباحثی در شأن این کارگروه مطرح شد که این موجب می‌شود تا واکاوی شود که چرا بیکاری در این استان، سیر نزولی پیدا نمی‌کند.

محمدی، شاخص چند ساعت کار کردن برای شاغل به حساب آوردن افراد را صحیح ندانست و گفت: بانک کشاورزی با نظارت بر پرداخت تسهیلات، سهم بسزایی در اشتغال این استان دارد.

تسهیلات خرید یخچال و خودرو بیش از تسهیلات اشتغال‌زایی است

کریمی، یکی دیگر از مدیران بانکی در این زمینه می‌گوید: واقعیت این است که تسهیلاتی که صرف خرید یخچال و خودرو می‌شود بیش از تسهیلاتی است که برای شروع یک کسب و کار هزینه می‌شود.

وی علت نامحسوس بودن پرداخت تسهیلات اشتغال‌زایی در کاهش بیکاری را زیاد بودن نرخ ورود نیروی کار به بازار کار نسبت به نرخ سرمایه‌گذاری و ایجاد شغل دانست.

ابهامات قصه اشتغال‌زایی در کهگیلویه و بویراحمد

با این حال، سقوط قابل توجه رتبه کمیته امداد در اشتغال‌های خانگی، صعود معجزه‌گونه بهزیستی در ایجاد اشتغال، پرداخت صدها میلیارد تومان تسهیلات اشغالی، جمعیت بیکار جویای کار، آمار رسمی و تأسف‌برانگیز ۲٫۴ درصدی این استان در مشاغل خانگی و ابهاماتی از این دست، تنها بخشی از پازل گیج کننده و دردآفرین بیکاری در کهگیلویه و بویراحمد است.

موضوعی که مجید محنایی، از مکاتبه وزارت کشور با استانداری پیرامون بررسی سهم بسیار اندک این استان از مشاغل خانگی خبر می‌دهد و می‌گوید: اکنون بحث ایجاد اشتغال خرد مطالبه بسیار جدی وزارت کشور، مردم، رسانه‌ها، دولتمردان و همه اقشار است که باید با رویکردی جدید به دنبال افزایش سهم اشتغال‌های خانگی در کاهش بار سنگین بیکاری باشیم.

معاون امور اقتصادی استانداری کهگیلویه و بویراحمد، همچنین از تشکیل کارگروهی تخصصی با حضور دستگاه‌های ذیربط برای بررسی و برنامه محور شدن این مقوله مهم خبر داد.

بنابراین به معنای واقعی، افکار عمومی در کهگیلویه و بویراحمد منتظر عملکرد و اعلام نتیجه این کارگروه تخصصی با مدیریت معاون اقتصادی استاندار و همکارانش است تا ببینند که چگونه است که در ریز آمارهای بخشی در دستگاه‌های اجرایی و بانک‌ها، این همه شغل ایجاد شده و این همه تسهیلات اشتغالی پرداخت شده است ولی آمارهای کشوری، تنها، حکایت از ۲٫۴ درصد در مشاغل خانگی این استان دارند.

——————–

گزارش از کریم بنام

——————-

انتهای پیام/ک-ب