افزایش احتمال شیوع بیماری تب خونریزی‌دهنده/ برای پیشگیری از کریمه کنگو چه کنیم؟

** توضیحات دکتر محمدجعفر محبی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جهرم:

دام

تب کریمه کنگو (CCHF) نوعی بیماری مشترک بین حیوان و انسان است که به صورت ناگهانی شروع می‌شود و بسیاری از افراد در اثر ابتلاء به بیماری جان خود را از دست می‌دهند.

بیشترین علت ابتلای بیماران، تماس با دام یا مصرف گوشت‌های آلوده حاصل از ذبح دام‌های غیرمجاز است.

بیماری با تب ناگهانی، ضعف، سردرد شدید در ناحیه پشت و کمر و بی‌اشتهایی ظاهر و خونریزی‌های زیرپوستی از روز چهارم بیماری شروع می‌شود، همچنین خونریزی از لثه، بینی، ریه، روده و رحم و… در موارد شدید و مرگبار بیماری مشاهده می‌شود و مرگ و میر به علت خونریزی شدید و شوک رخ می‌دهد.

با وجود اینکه احتمال بروز این بیماری در همه ایام سال وجود دارد، اما با فرارسیدن فصل گرما و افزایش فعالیت کنه‌ها، احتمال شیوع بیماری که جزو بیماری‌های مشترک بین انسان و دام است، بالا می‌رود.

برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری باید از مصرف جگر خام و نیم‌پز خودداری شود؛ مردم گوشت مورد نیاز خود را از محل های مطمئن و تحت نظارت دامپزشکی تهیه و لاشه تازه دام را به صورت کامل به مدت ۲۴ ساعت در یخچال نگهداری کنند.

** توضیحات «هایده پروین»، کارشناس مسئول واحد مبارزه با بیماری‌ها:

دام آلوده به ویروس تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو به ظاهر سالم بوده و علامت خاصی ندارد. این بیماری با وجودی که در دام بدون علامت است و نهایتا با ایجاد یک تب خفیف دو تا هفت روزه همراه باشد، اما در انسان علائم خطرناک و حتی کشنده ای دارد.

یک نوع ویروس که در بدن بندپایان وجود دارد عامل بیماری است؛ این ویروس در بدن یک نوع کنه تکثیر پیدا می‌کند و می‌تواند با ایجاد گزش ویروس را وارد بدن میزبان‌های دیگر (انسان، گاو، گوسفند، شتر مرغ، خرگوش و جوجه تیغی و…) کند.

گزش کنه آلوده یا له‌کردن آن، تماس با خون، ترشحات و بافت آلوده دامی و  تماس با خون و بافت بیماران راه‌های انتقال بیماری به انسان است و اگر در دوره‌ای که دام آلوده به ویروس باشد، ذبح شود یا در جریان مواردی مانند وضع حمل دام تماس با خون، ترشحات یا بافت آلوده پیدا شود، می‌تواند موجب انتقال ویروس به انسان شود.

دامداران و کشاورزان، کارگران کشتارگاه، قصابان، افرادی که مستقیم با حمل و نگهداری دام سروکار دارند، خانم‌های خانه‌دار، دامپزشکان، کارکنان بهداشتی و درمانی (بیمارستان‌ها) بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند.

دام یا حیوان آلوده به ویروس علائم قابل توجهی ندارد، پس از گزش کنه آلوده، ویروس تا یک هفته در بدن دام باقی می‌ماند و در همان زمان می‌تواند بیماری را منتقل کند.

در کشور ما شایع‌ترین راه انتقال ذبح دام‌های آلوده و تماس با لاشه دام، خون و احشا پس از ذبح است.

بانوان خانه‌دار بیشتر در هنگام خردکردن گوشت دام آلوده‌ای که در منزل ذبح می‌شود، مبتلا می‌شوند.

این بیماری بیشتر در فصل گرم شیوع می‌یابد و بهترین راه پیشگیری از ابتلا به آن، رعایت اصول بهداشتی است.

برای پیشگیری از این بیماری گوشت و فراورده‌های گوشتی باید از مکان‌های مطمئن، خریداری شود و گوشت خریداری شده باید دارای مهر تایید دامپزشکی باشد و از مصرف گوشت دامی که به طور غیربهداشتی ذبح و عرضه شده است، پرهیز شود.

ذبح دام باید در کشتارگاه انجام شود؛ بیشترین خطرآلودگی، زمان ذبح دام، پوست‌کندن و قطعه‌قطعه‌کردن گوشت تازه است؛ بنابراین هنگام ذبح دام باید از دستکش، چکمه، عینک و ماسک استفاده شود.