هر پنجشنبه، معرفی یک جاذبه گردشگری/ این هفته: غار سنگ‌تراشان جهرم؛ بزرگترین غار دست ساز جهان (+تصاویر)

بنا داریم پایان هر هفته، یکی از جاذبه‌های گردشگری جنوب کشور را برای شما مخاطبان عزیز معرفی کنیم؛ ذکر این نکته ضروری است که در معرفی جاذبه‌های استان‌های مختلف، ترتیب خاصی مدنظر نیست و بر اساس زمان آماده شدن مطلب مربوط به آن منتشر می‌شود و از این رو اولویت‌بندی خاصی نیز برای اهمیت این جاذبه‌ها قائل نخواهیم بود.

امروز پنجشنبه، غار سنگ شکن جهرم، بزرگترین غار دست‌ساز جهان را برای شما معرفی می‌کنیم.

این غار به اسامی غار سنگ شکن، غار سنگ تراشان، غار سنگ شکنان معروف است و اهالی جهرم به آن غار سنگ اشکنان هم می گویند.

غار سنگ شکن در جنوب شرقی شهر جهرم و در زیر تپه های البرز کوه واقع است. فاصله این غار از شهر شیراز مرکز استان فارس ۱۹۳ کیلومتر اعلام شده است. این غار یکی از نادرترین شاهکارها در تاریخ کهن ایران زمین است. این غار ‌اکنون دارای ۱۲ مدخل ورودی و طول ۲۰۰ متر است و عرض آن از ۶۰ تا ۱۳۰ متر متغیر است که در مجموع مساحتی در حدود ۲۰ هزار متر مربع را پوشش می‌دهد. فاصله این غار تا شهر جهرم ۳ کیلومتر است.

جنس سنگ کوه در وسط آهکی و در بالا و پایین شامل سنگی سخت می شود که کندن آن مشکل است. جنس سنگهای آهکی نیز در قسمتهای مختلف غارمتفاوت می باشد و همین علت عمیق شدن بعضی از قسمتهای غار و همچنین نازک شدن بعضی از ستونها می شود.

سنگ‌تراشان جهرمی این غار را برای تفریح نساخته‌اند، بلکه هدف آنها، برداشت سنگ برای امرار معاش بوده است، ولی با تیشهٔ سنگ‌شکن خود، جاذبه‌ای زیبا خلق کرده‌اند که به یکی از بزرگ‌ترین غارهای دست‌ساز جهان تبدیل شده و میراثی است بسیار زیبا با چشم‌اندازی دیدنی. سنگ‌شکنان هنگام برداشت سنگ برای جلوگیری از تخریب غار بعد از چند متر پیشروی، ستون‌هایی به‌جای گذاشته‌اند که این امر، موجب زیبایی دوچندان غار شده‌است.

غار سنگ ‌شکن جهرم، اگرچه تاریخ روشن و دقیقی ندارد، اما به اعتقاد بیشتر باستان شناسان، یکی از غارهای مصنوعی و دستکن این شهر است، که در دوران صفویان تراشیده شده است.

سنگ های سفید آهکی و شکل پذیری که در آن زمان از این غار به دست می آمد، معمولا صرف تزئین سردرها و بناهای باشکوه و مهمی می شد، که یا به اشراف تعلق داشتند و یا به حکومت.

مرغوبیت این سنگ ها به حدی زیاد بود که آوازه شان حتی در شهرهای مجاور هم پیچیده بود و معماران بناهای شیراز هم در ساخت و سازهایشان از این سنگ ها استفاده می کردند. سنگ های نمای مسجد جامع عتیق شیراز می تواند گواهی بر این مطلب باشد.

در غار سنگ شکن می توانید بیش از ۱۰۰ ستون سنگی را ببینید که غار را شبیه به تالاری مجلل کرده اند. پژوهشگران معتقدند که تعداد و قطر ستون های داخل غار در گذشته بیشتر از حال بوده است. اما سنگ شکنان نسل های بعدی به دلیل آن که در حمل سنگ‌های استخراج شده بزرگ دچار مشکل می شدند، ستون های نزدیک به دهانه غار را تراشیده اند و نتیجه ای تراش مداوم، لاغر شدن ستون ها و کم شدن توان بارپذیری آنها بوده است.

غار سنگ شکن جهرم عنوان بزرگترین غار مصنوعی جهان را یدک می کشد. در درون غار خفاش هایی نیز زندگی میکنند.

* داستان غار سنگ شکن؛ از عاشقی خواجه کاظم تا بزرگترین غار جهان

مردم در شهرستان جهرم درباره غار سنگی دست ساز معتقدند که روزی خواجه کاظم فرزند خواجه اسماعیل با اسب در حال گردش کنار رودخانه قلات جهرم بود که صدای ضربات پی در پی پتکی او را به طرف خود کشاند. پیرمردی سنگهای کوه را می تراشید. با او هم صحبت و هم سفره شد. آشنایی خواجه اسماعیل با خانواده پیرمرد عاشقی را برایش به دنبال داشت. خانواده اش مخالف بودند چون او خانزاده بود و دختر پیرمرد رعیت.

او توانست خانواده اش را راضی کند به خواستگاری دختر پیرمرد بروند. اما پیرمرد شرط گذاشت که پیش او بماند و با هم در کوه کار کنند. بعدها خواجه کاظم به استاد کاظم سنگ شکن معروف شد. نوادگان خواجه می گویند ۳۰۰ سال قبل استاد کاظم وارث پیرمرد و غار سنگ تراشان جهرم شد. بعضی از شاگردانش هم که در آنجا کار می کردند سهامدار این غار شدند و اکنون از آنها به عنوان وارثان فرعی بزرگترین غار دست ساز جهان یاد می شود.

انتهای پیام/ س