بقلم عظیم بنام تاخیرهای نگران کننده در مراسمات تشییع و تدفین!

یادداشت ریواس/ عظیم بنام

شیوه ی زندگی مردم نسبت به گذشته در تمام ابعاد تغییر کرده است.
عادات روز به روز تغییر بیشتری می‌کنند و جای بسی نومیدی‌ست که این تغییرات به سمت منفی گرایش بیشتری دارند.
برپایی مراسمات تشییع، تدفین و خاکسپاری یکی از اقدامات خداپسندانه و انسان دوستانه‌ای‌ست که ما ایرانیان انجام میدهیم،اما برخی اقدامات تاخیری باعث می‌شود که شرکت کنندگان این مراسمات کمتر و کمتر شوند.
چیزی که بیش از هر چیز مردم را در مراسمات اذیت می‌کند و آزار می دهد، تاخیرهایی است که قبل از برپایی نماز میت صورت می‌گیرد.
شکی نیست مردمی که خود را با هزار بدبختی و گرفتاری و با هزاران زحمت از راهای دور و نزدیک به یک مراسم تشییع می‌رسانند شایسته‌ی تقدیرند و تعظیم در مقابل آنها واجب است، اما نباید ضرب المثل “هر سخن جایی و هر نکته مکانی” را فراموش کرد. متاسفانه شاهد هستیم که تا اقامه نماز میت شروع شود، مدت زمان زیادی طول می‌کشد و علت آن هم روش های غلطی‌ست که کم کم به یک رسم تبدیل میشود؛

اول اینکه هنوز میت به جایگاه نزدیک نشده،مجری اعلام می‌کند که برای اقامه نماز به صف شوید.

دوم بعد از اینکه میت را به جایگاه آوردند بدلیل ناهموار بودن اکثر محل های برپایی نماز مدت زمانی طول میکشد تا صفوف منظم شوند.
سوم، عمده‌ی تاخیر درست بعد از ایستادن به نماز و قبل از شروع رسمی نماز رخ می‌دهد؛ آنجا که صاحب عزا بهترین فرصت را این زمان می‌داند که از مردم تقدیر و تشکر کند، در حالی‌که صاحبان عزا باید بدانند که مردمی که دقایق طولانی است در زمین عمدتاً ناهموار به حالت ایستاده هستند، فقط منتظر برپایی نماز و ثواب شرکت در این نماز هستند و تقدیر و تشکر را امری طبیعی و تکراری و اما لازم در پایان کار می‌دانند.
صاحبان عزا باید بدانند که بیشتر افراد شرکت کننده در نماز جوان نیستند و کهنسالانی هستند که حتی قادر به غذا خوردن هم نیستند اما حس انسان دوستانه، آنها را به شرکت در این نماز می‌کشاند.
نکته منفی دیگر در اینجا این‌ است که اگر صاحبان عزا سخنوران بیشتری داشته باشند گاها چند نفر برای تقدیر و گفتن توضیحاتی در مورد مرحوم به پشت تریبون می آیند.
با این حال اگر از تاخیرها و توضیحات اضافی مجری بگذریم که بعضاً نیز جای انتقادات فراوانی دارد، از جمله اینکه بارها بوده کسانی در این مراسمات مجری می‌شوند که برای اولین بار تریبون به دست گرفتند و حتی اصول اولیه مجری گری را نیز نمی‌دانند.

تاخیر چهارم زمانی شروع می‌شود که وقت اقامه نماز است و تریبون به دست امام جماعت نماز میت می‌افتد. در اینجا نیز روحانی توضیحاتی را در مورد چگونگی اجرای نماز می‌دهد و جملات تکراری از قبیل “صرف ایستادن و گوش دادن کافی نیست” و… را بر زبان می آورد. این در حالیست که امروز کمتر کسی است که شیوه نماز میت را ندانسته باشد.
در خاتمه امیدواریم که روش های ما به سمتی تبدیل به رسوم شوند که:
۱- مسئولین برای هموار کردن مکان های نماز میت همانند دیگر نمازها و شرایط بهتر قبرستان ها تلاش و کوشش کنند.
۲- صاحبان عزا زمان دقیق آوردن میت به قبرستان را اعلام کنند.
۳- صاحبان عزا از قبل با مسوول اقامه نماز هماهنگی کرده باشند و نه اینکه مدتی را نیز به بهانه نیامدن مسوول اقامه نماز تلف کنند.
۴- مجریانی برای اینگونه مراسمات انتخاب شوند که مردم و شرایط جسمانی آنها را درک کنند و نه اینکه فقط دنبال مانور تریبونی خود باشند.
۵- تقدیر و تشکر از مردم اخرین قسمت برنامه باشد نه اولین قسمت و در حالت ایستادن برای نماز
۶- باید در مقابل مردمی که با این‌همه دردسر و زحمت، حس انسان دوستانه آنها را مجاب به شرکت در مراسمات دیگران می کند تعظیم کرد اما همین تعظیم نباید دردسر دیگری برای آنها ایجاد کند.