به قلم فاطمه رشیدی خداحافظی با تنش‌های قومیتی، سردسیری و گرمسیری در کهگیلویه و بویراحمد

فاطمه رشیدی/

مجلس شورای اسلامی هفته گذشته طرح یک فوریتی استانی شدن انتخابات مجلس را تصویب کرد که بر اساس آن گستره فعالیت نمایندگان، استانی می شود و در نتیجه مردم وقتی به پای صندوقهای رای می روند برای یک استان و نه برای شهرستان نماینده خود را انتخاب می کنند.

یکی از موضوع هایی که همواره به کهگیلویه و بویراحمد و استانهایی با ساختار عشیره ای و سنتی آسیب وارد کرده مساله قوم گرایی است.

موضوعی که دولت های مختلف نسخه های مختلفی برای درمان آن پیچیده اند و در مقطعی باعث کمرنگ شدن موضوع هم شده اما در نهایت به آتش زیر خاکستر تبدیل شده که به وقت انتخابات مجلس شورای اسلامی و شوراهای شهر و روستا زبانه می کشد و کنترل آن سخت می شود.

اکنون مجلس شورای اسلامی یک فوریت طرحی را تصویب کرده که بر اساس آن گستره فعالیت نمایندگان، استانی می شود و در نتیجه مردم وقتی به پای صندوق های رای می روند برای یک استان و نه برای شهرستان نماینده خود را انتخاب می کنند.

از آنجایی که تشدید مسائل قومی مهمترین آسیب انتخابات ادوار مختلف در استان های با ساختار عشیره ای مانند کهگیلویه بویراحمد بوده است در این مجال به بررسی تاثیر استانی شدن انتخابات در کمرنگ شدن بحث قومیتها پرداخته می شود.

استانی شدن انتخابات مجلس بسته به شرایط فرهنگی و جغرافیایی حاکم بر هر استان می تواند منجر به رشد و یا مانع توسعه باشد.

با فرض تصویب نهایی این طرح از سوی مجلس و شورای نگهبان، استان کهگیلویه وبویراحمد در آینده باز هم سه صندلی در مجلس شورای اسلامی خواهد داشت و افرادی که بر این صندلی ها تکیه می زنند ویژگی های خاصی خواهند داشت.

اگر تاکنون قومیت ها و قبایل در انتخابات می توانستند تاثیرگذار باشند اما با تصویب این طرح در استان های با بافت سنتی و قومی ، هر فردی بخواهد نماینده مجلس باشد ناچار است که قوم گرایی و تفکر سنتی را به کلی از گزینه های خود حذف کند زیرا برای کسب آرای حداکثری اقوام، نامزدها شرایط تقریبا مشابهی خواهند داشت و کم و زیاد بودن آرای قبایل و طوایف به اندازه ای نخواهد بود که بتواند نقش تعیین کننده ای در سرنوشت انتخابات داشته باشد.

به عبارتی اگر در گذشته انتساب به قوم و طایفه خاص می توانست برگ برنده یک نماینده باشد پس از استانی شدن انتخابات، تکیه روی قومیت دقیقا نقطه ضعف نامزد انتخابات محسوب خواهد شد.

در کهگیلویه وبویراحمد و استان های مشابه نماینده ای که جمعیت و گستره جغرافیایی حوزه انتخابیه اش بیشتر است همواره آسیب پذیرتر و در معرض نقدهای شدیدتری است و در عوض جلب رضایت مردم در حوزه های انتخابیه کم جمعیت تر، راحت تر است .

با این حال در استان کهگیلویه و بویراحمد همین موضوع هم رقابت کاذبی میان نمایندگان ایجاد کرده که استانی شدن انتخابات می تواند منجر به کم کردن شدت این رقابت شود.

در این استان همواره بخشی از وقت و انرژی نمایندگان مجلس شورای اسلامی صرف رفع اختلافات قومی و حتی منطقه ای و جغرافیایی می شود که گاهی در سطح خود نمایندگان هم اتفاق می افتد که با استانی شدن انتخابات یکی از عوامل ضد توسعه استان حذف می شود.

احساس بی عدالتی و یا عدم توازن در توجه به مناطق که یکی از نگرانی های جوامع سنتی است با استانی شدن انتخابات کمرنگ می شود چرا که اولویت جغرافیایی از بین می رود.

در شرایطی که نمایندگان برای گرفتن امتیاز بیشتر سعی می کنند به هر قیمتی نیروهای منتسب به خود را به دولت تحمیل کنند با استانی شدن انتخابات، افراد توانمند به کار گرفته و افراد ضعیف به سرعت غربال می شوند و تقسیم بندی های نانوشته غیر قابل انکار در سطح مدیران کل از بین می رود.

به عنوان مثال اگر در شرایط فعلی عملکرد قومی و یا منطقه ای برای مدیرکل باعث جلب رضایت مردم یک شهرستان و امتیازی برای نماینده شود پس از استانی شدن انتخابات همین موضوع نقطه ضعف نماینده محسوب می شود در نتیجه نه مدیران و نه نمایندگان وارد چنین بازی هایی نخواهند شد.

انتصاب های فامیلی و قبیله ای و یا منطقه ای یکی از آسیب های روند توسعه در استان کهگیلویه و بویراحمد است که استانی شدن انتخابات می تواند مانع رشد این پدیده شود.

همچنین رقابت کاذب نمایندگان از بین خواهد رفت و مجبورند در هر طرحی مربوط به استان باهم متحد باشند و این منجر به افزایش قدرت چانه زنی و هم افزایی در سطح ملی می شود.

نمایندگانی که تا پیش از این می توانستند متکی به رای یک منطقه جغرافیایی خاص در مجلس حضور یابند حالا مجبورند در تمامی طرح ها و برنامه های پیشنهادی همه استان را یکسان ببینند زیرا برای داشتن آرای سایر مناطق راهی جز این ندارند.

در استانی همانند کهگیلویه و بویراحمد با تصویب نهایی این طرح هرسه نماینده در شرایطی برابر انتخاب خواهند شد و سطح توقعات از منتخبان در منطقه به یک اندازه خواهد بود در نتیجه صلاحیت ها و توانمندی خود نماینده برای مردم اولویت می شود و شانس افراد ضعیف برای ورود به مجلس کمتر می شود.

قومگرایی و منطقه گرایی بزرگترین آفت انتخابات مجلس شورای اسلامی در استانهای عشیره ای و سنتی با بافت های قومی است که با کمرنگ شدن آن، گرایش های سیاسی افراد به عنوان جایگزین اهمیت می یابد. در نتیجه افراد مجبورند گرایش های فکری شفاف تر و صادقانه تری داشته باشند و جامعه مجبور به تقویت نقش احزاب می شود و به نظر می رسد این طرح می تواند نسخه شفابخشی برای استانهایی مانند کهگیلویه و بویراحمد باشد که همواره از درد قوم گرایی رنج برده است .

انتهای پیام/ی