پایگاه خبری-تحلیلی ریواس جنوب (rivasjonoob.ir)/

مسئولان بیمارستان نمازی و دانشگاه علوم پزشکی شیراز، روایتی متفاوت از روایت پدر «لطیفه» درباره مرگ نابه‌هنگام دختر ۱۲ ساله او در بیمارستان نمازی دارند.

لطیفه رحمانی- دختر افغانبه گزارش ریواس جنوب، در دو روز اخیر رسانه‌ها یک روایت تلخ و تکان‌دهنده از ماجرای مرگ «لطیفه رحمانی» منتشر کرده‌اند. بر اساس این گزارشات، ماجرا از این قرار بود که دخترک افغان مدتی دچار سیروز کبدی شده بود و باید از پدرش به او عمل پیوند صورت می‌گرفت اما پزشکان بیمارستان نمازی شیراز به دلیل غیر مجاز بودن لطیفه و خانواده‎اش از این عمل سر باز زدند. در نهایت این دختر نوجوان در روز پنجشنبه، ۲۸ مرداد پس از یک دوره بستری حدوداً دو هفته‌ای، تسلیم مرگ شد.

ادعا شده که پیوند کبد پدر این نوجوان به دلیل عدم آمادگی هر دو نفر میسر نشد. همچنین گفته می‌شد از پیوند کبد از نوع «جسد به بیمار»  نیز به‌دلیل ممنوعیت‌های قانونی، پرهیز شد.

اظهارات غم‌انگیز پدر لطیفه

در این‌باره پدر لطیفه دیروز (جمعه) گفت: «تقریبا دو هفته است دخترم در بیمارستان نمازی شیراز بستری است تا اینکه امروز شاهد مرگ او بودم. دخترم با پای خودش وارد بیمارستان شد و این در حالی است که اکنون حتی جنازه بی‌جانش را هم تحویلم نمی‌دهند و می‌گویند باید ۱۷ میلیون تومان به حساب بیمارستان واریز کنید تا جسد دخترتان را تحویل دهیم.»
به گفته پدر لطیفه، مسئولان بیمارستان، غیر مجاز بودن این خانواده، عدم تمکن مالی و نبود تخت خالی برای عمل را مانع عمل این دختر ۱۲ ساله عنوان کرده‌اند.

شرایط لازم پزشکی، از بستگان درجه یک لطیفه برای او فراهم نبود

اما عضو تیم پیوند بیمارستان نمازی در گفتگو با ایسنا، تاکید کرد که به‌دلیل سرعت سیر بیماری کبد در این کودک ۱۲ ساله، امکان پیوند فراهم نشد و هیچ قصوری در کار نبوده است.

دکتر سامان نیک‌اقبالیان در توضیح فوت لطیفه رحمانی، گفت: «این بیمار تبعه افغان هجدهم مرداد با تشخیص بیماری “ویلسون” (Wilson) و سیروز کبدی، از دزفول به بیمارستان نمازی منتقل و همان روز در بخش گوارش کودکان بستری شد و با توجه به شرایط بیماری، به صورت همزمان درمان‌های دارویی و بررسی‌های پزشکی برای انجام پیوند کبد، برای وی انجام شد. در این مدت، تمام اقدامات مورد نیاز برای بیمار انجام شده و در ادامه روند درمانی، به علت بدتر شدن وضعیت لطیفه، به سرعت به بخش ICU کودکان منتقل شد. در مدت بستری، بیمار چندین بار توسط گروه پیوند هم در بخش گوارش کودکان و هم در بخش ICU معاینه شده که از نظر پزشک معالج، به هیچ عنوان امکان پیوند وجود نداشت و بیست و هشتم مرداد، به دلیل افت بیشتر فشارخون، بیمار دچار ایست قلبی شده و جان خود را از دست می دهد.»

این عضو تیم پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز با اشاره به لزوم انجام بررسی‌های کامل پزشکی، پیش از انجام هر گونه عمل پیوند، اضافه کرد: با توجه به سیر سریع و شدت بیماری، شرایط لازم پزشکی پیوند کبد، از بستگان درجه یک لطیفه برای او فراهم نبود.

او همچنین با اشاره به آمار بالای افراد در انتظار عمل پیوند در تمامی مراکز پیوند دنیا، یادآور شد: در تمامی این مراکز، امکان انجام پیوند، تنها برای بخشی از لیست افراد مورد انتظار فراهم می‌شود و متاسفانه، شاهد مرگ عده‌ای از بیماران، در طول طی شدن این مدت زمان هستیم.

نیک اقبالیان گفت: از سال ۷۲ تاکنون، ۳۵۱۸ مورد پیوند کبد در بخش پیوند بیمارستان نمازی شیراز انجام شده که از این تعداد، ۸۶۱ مورد برای کودکان بوده است.

این عضو تیم پیوند، در خصوص دیگر موارد پیوند در این بخش از سال ۷۲، به انجام ۳۹۲۰ مورد پیوند کلیه، ۲۰۵ مورد پیوند پانکراس و ۴۱ مورد پیوند روده اشاره کرد و افزود: بخش پیوند بیمارستان نمازی شیراز، از نظر تعداد پیوند کبد یک مرکز، برای سومین سال متوالی، توانسته است رتبه نخست دنیا را به خود اختصاص دهد.

پیوند کبد لطیفه هیچ ارتباطی با ملیت او نداشت

دکتر “محمدرضا ادراکی”، سرپرست بیمارستان نمازی شیراز هم در این خصوص، با اشاره به اقامت غیررسمی بیمار در ایران و نداشتن دفترچه بیمه، گفت: «هزینه‌های درمانی لطیفه، حدود ۱۷ میلیون تومان برآورد شده است. با این حال ظهر امروز، سی‌ام مرداد، پس از پیگیری مددکاری بیمارستان برای ترخیص جسد، هزینه‌های بیمارستان رایگان و جسد به خانواده رحمانی تحویل داده شد.»

او با بیان اینکه انجام پیوند کبد این دختر افغان، هیچ‌گونه ارتباطی با ملیت بیمار نداشته است، اضافه کرد: بیمارستان نمازی شیراز، همواره به عنوان مرکزی برای ارائه خدمات درمانی به بیمارانی از سایر کشورهای منطقه، شناخته شده است و در این مورد هم، سیر سریع بیماری، مانع از انجام پیوند کبد، از یکی از بستگان او شده است.

وضعیت بیمار، شرایط، کمبود زمان یا ممنوعیت قانونی؛ عامل اصلی چه بوده است؟

اگرچه مسئولان بیمارستان نمازی تأکید دارند که سیر بیماری لطیفه عامل مرگ او بوده و کادر درمانی این بیمارستان توجهی به ملیت او نداشته‌اند، اما از درون‌مایه اظهارات خود این مسئولان این گونه بر می‌آید که مسائلی غیر از وضعیت بیماری او دخیل بوده است. از جمله آنجا که نیک اقبالیان، عضو تیم پیوند بیمارستان نمازی فراهم نبودن شرایط لازم پزشکی پیوند کبد از بستگان درجه یک لطیفه را مطرح می‌کند و در بخشی دیگر نیز تلویحاً به صف طولانی بیماران منتظر برای پیوند کبد اشاره می‌کند و مرگ تعدادی از آن‌ها را امری ناگزیر عنوان می‌کند.

در کنار دکتر نیک‌اقبالیان، دکتر علی بهادر معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز در این باره گفته است: «این بیمار در شرایط نامساعدی برای پیوند قرار داشت. او مبتلا به سیروز کبدی بوده و کبدش از کار افتاده بود و با حال بسیار بد و وضعیت اضطراری به بیمارستان مراجعه کرده بود و امکان پیوند کبد برای وی وجود نداشت.»

بهادر در مورد اینکه چرا امکان پیوند زنده به زنده برای کودک وجود نداشت، افزود: باید برای این کار آزمایشات گوناگون انجام می شد تا مشخص شود که برای پیوند مناسب است اما زمان ما را در این مورد یاری نکرد، به ویژه اینکه وضعیت کودک نیز در شرایطی نبود که این پیوند انجام شود باید سطح هوشیاری وی بالا می آمد تا مناسب پیوند شود .

معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز تاکید کرد : اگر شرایط بیمار در شرایطی بود که می شد پیوند زنده به زنده را انجام داد حتما این کار بدون توجه به هزینه انجام می شد اما حال بیمار اصلا مساعد انجام این عمل نبود .

وی با اشاره به اینکه برای کودکان دو نوع پیوند موجود است که یکی پیوند زنده به زنده و دیگری پیوند از جسد، افزود: «معمولا در کودکان پیوند زنده از زنده انجام می شود اما در این کودک به دلیل شرایط حادی که داشت این عمل امکان پذیر نبود و شرایط پدر و مادر و زمان، اجازه این عمل را به ما نداد. در مورد پیوند از جسد نیز دست ما بسته بود چرا که این اقدام در کشورمان غیر قانونی است. اگر امکان داشت که ما می توانستیم از جسد اتباع ایرانی به اتباع خارجی پیوند را بزنیم حتما این کار را انجام می دادیم اما این اقدام در کشورمان مانند سایر کشور ها غیر قانونی است . ضمن اینکه همیشه هم کبد برای انجام پیوند موجود نیست.»

قانون ممنوعیت پیوند اعضا به اتباع خارجی

مرداد ماه سال ۹۳ بود که شورای عالی پیوند اعضا تصویب کرد، از این پس جراحی پیوند اعضای بدن به اتباع غیرایرانی در هر شرایطی در ایران ممنوع شود. در این جلسه که با حضور وزیر بهداشت و جمعی از پزشکان و جراحان برگزار شد، در دو مصوبه جداگانه جراحی پیوند اعضا به اتباع غیر ایرانی و همچنین جراحی پیوند در بیمارستانهای خصوصی ممنوع اعلام شد.

پیش از این مصوبه، اتباع غیر ایرانی می توانستند دهنده عضو را با خود از کشورشان به ایران بیاورند و در این صورت می توانستند از خدمات جراحی پیوند در ایران بهره مند شوند، اما پس از این مصوبه پیوند عضو در این شرایط نیز به اتباع خارجی در همه بیمارستانهای کشور ممنوع است. در این جلسه همچنین برای جلوگیری از هر گونه تخلف در پیوند اعضای بدن، جراحی های پیوند نیز فقط به بیمارستانهای دولتی و دانشگاهی واگذار و اجرای آن در بیمارستانهای خصوصی سراسر کشور ممنوع شد.

لزوم اصلاح قانون ممنوعیت

در این زمینه محمد حسین قربانی نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، بر لزوم اصلاح قانون ممنوعیت پیوند اعضا به اتباع بیگانه تاکید کرد و با اشاره به انتشار خبر مربوط به فوت یک دختر تبعه افغان در شیراز گفت: «البته این موضوع باید مورد بررسی قرار گیرد که آیا این در مورد خاص، فوت آن فرد به دلیل عدم پیوند بوده یا خیر. اما به‌هرحال طبق قانون پیوند اعضا به اتباع بیگانه ممنوع است که به اعتقاد من بر اساس ضرورت و نیاز می‌توان تغییراتی در این قانون صورت داد؛ در جایی که جان فردی در معرض خطر است نباید به صرف  این که او تابعیت ایرانی ندارد از ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به او امتناع کرد بلکه باید جنبه انسانی موضوع را نیز در نظر گرفت.»

در انتظار پاسخگویی شفاف‌تر

در هر حال، در آستانه روز پزشک، یک بار دیگر خدمات این قشر زحمت‌کش در یکی از مهمترین مراکز درمانی کشور مورد سوال جدی قرار گرفت.  علاوه بر تناقضی که در روایات پدر نوجوان ۱۲ ساله افغان و مسئولان وجود دارد، در اظهارات خود مسئولان نیز ابهامات وجود دارد؛ ازجمله آنکه دلایل مختلفی ازجمله وضعیت بیماری او، زمان، فراهم نبودن شرایط پزشکی لازم و کمبود زمان، برای مرگ لطیفه عنوان شده که نمی‌توان با قاطعیت همه این دلایل را پذیرفت. از سوی دیگر، نگاه تخصصی به مسائل پزشکی و شرایط ناگزیر در مورد برخی بیماری‌ها و نیز مسئولیت‌پذیری بسیاری از جامعه پزشکی، قضاوت را در موارد خاص دشوار می‌کند.

باید برای پاسخگویی شفاف‌تر و پیگیری مسئولانه‌تر در این زمینه، منتظر ماند.

انتهای پیام/ سجاد بنام