پارلمان محلی، هووی ناخواسته بهارستانی ها؟!!

حکایت شوراهای شهر به ویژه در شهرهای بزرگ هم برای خودش حکایت غریبی است. با اینکه تقریبا ۱۹ سال از تشکیل شوراها در ایران گذشته اما توان و اختیارات آن، بسته به نهادهای دولتی است.

به گزارش ریواس جنوب، به نقل از خبر جنوب، چندین اصلِ قانون اساسی مختص شوراهاست اما متاسفانه قوانین فعلی پارلمان محلی با روح حاکم بر قانون اساسی فاصله زیادی دارد. هر وقت قانون شوراها مورد بازنگری قرار گرفته شیب اصلاحاتِ صورت گرفته به سمت کاهش اختیارات شوراها بوده است؛ نمونه اش سپردنِ دوبارهِ انتخاب شهردار به وزارت کشور بود که مقاومت و پافشاری شورا بر این قضیه، آن را عقیم کرد. برخی اعضای شوراهای شهر معتقدند با مدیریت محلی، یک بام و دو هوا برخورد می شود و خیلی ها پیش پایش سنگ می اندازند؛ در بحث قانون‌گذاری به آنچه قانون برای شورا مصوب کرده عمل نمی‌شود و بالادستان نیز آن طور که باید در خدمت شوراها باشند نیستند و بعضا حتی قبولش هم ندارند.

ایلوش شریفی، نماینده ممسنی در شورای اسلامی استان فارس جزو همان کسانی است که باور دارد جایگاه و منزلت پارلمان محلی آن طور که باید جدی گرفته نمی شود و حتی هر روز حلقه محاصره بر شوراییان نیز توسط افرادی مثل نمایندگان مجلس، تنگ تر می گردد.

به گفته او بهارستان‌نشین ها، شوراها را هَووی خود می‌دانند حال آنکه نمایندگان مجلس، بیشتر درگیر مسائل ملی و سیاسی اند و این شوراها هستند که بسیاری از مشکلات ریز و درشت شهرها را حل می کنند.

شریفی با اشاره به محدودیت اختیارات نمایندگان مجلس تاکید می کند که برخی از آنها در عزل و نصب مدیران ارشد استان و ادارات زیرمجموعه آنها گرفته تا حتی جذب سرایدار یک مدرسه هم دخالت می کنند.

عدم پیش بینی بودجه برای شوراها و حذف عوارض مالیات بر ارزش افزوده از سوی مجلس، موضوعاتی است که نماینده ممسنی در شورای اسلامی استان فارس با اشاره به آنها تاکید می کند که با این حساب، شهرداری ها تا سال دیگر باید تعطیل کنند و بروند چون در حال حاضر درآمدی ندارند.

به گفته او در جاهایی مثل بابامنیر یا خومه زارِ ممسنی، معلوم نیست شهرداری باید از چه طریق درآمد، حاصل کند حال آنکه برخی نمایندگان مجلس به شوراها وعده داده بودند که برخی مشکلات را حل کنند اما متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.

عبدالرزاق موسوی، نماینده فارس در شورای عالی استان ها اما معتقد است در طول این مدت در حوزه فعالیت شورای شهر و محدوده آن آنچه دیده شده، دخالت نبوده و اگر هم از نمایندگان، کمک خواسته شده یکی کمتر یا بیشتر همراهی کرده اند؛ در سطح ملی نیز شاید برخی نمایندگان تصور می کنند که بعضی از اعضای شوراها در آینده، رقیبان انتخاباتی آنها هستند و به همین دلیل ممکن است علاقمند به فعال شدن این بخش نباشند.

آن طور که موسوی به «خبر جنوب» می گوید در مدت زمان اندکی که او به عنوان نماینده فارس در شورای عالی استان ها در مجلس، رفت و آمد دارد احساس نکرده که بهارستانی ها می خواهند عرصه را بر شورا تنگ کنند.

به گفته نائب رییس شورای عالی استان ها در ماجرای لایحه مالیات بر ارزش افزوده نیز اتفاقا کمیسیونِ تلفیق کمک کرد و عملا به آن رأی نداد چنانچه این روزها نیز بخشی از نمایندگان، طرح جامع مدیریت شهری و روستایی را به منظور تقویت نهاد شوراها در مجلس دنبال می کنند که گام بزرگی است.

موسوی معتقد است اگرچه شاید برخی نمایندگان در حوزه های انتخابیه خود بنا به ملاحظاتی، دلشان نخواهد شوراها موفق باشند اما در یک نگاه کلی، اینگونه نیست که نمایندگان بخواهند عرصه را بر شوراها تنگ کنند.

در خصوص عزل و نصب ها اما ماجرا متفاوت است. رییس کمیسیون برنامه و بودجه، امور حقوقی و املاک شورای شهر شیراز تاکید می کند که متاسفانه برخی نمایندگان مجلس بعضا در عزل و نصب ها دخالت می کنند؛ موضوعی که از نظر او به وزیران هم بی ارتباط نیست یعنی بستگی دارد که یک وزیر چقدر برای خود و وزارتخانه اش، یا یک استاندار تا چه حد برای جایگاه خود بعنوان نماینده عالی کشور، شأن قائل باشد.

آموزش و پرورش یکی از حوزه هایی است که به گفته موسوی، نمایندگان مجلس به طور جدی در عزل و نصب های آن دخالت می کنند هر چند به قول او بخش عمده ای از آن مربوط به ضعف وزیر آموزش و پرورش است کمااینکه در وزارتخانه های دیگر نیز ممکن است این موضوعات با شدت کمتری وجود داشته باشد.

نائب رییس شورای عالی استان ها یادآور می شود که اساسا نمایندگان دو وظیفه بیشتر ندارند؛ یکی قانون گذاری و دیگری نظارت بر اجرای قانون و اینکه نمایندگان در بحث عزل و نصب ها ورود کنند دقیقا ورود به حوزه اجراست و این خارج از حوزه صلاحیت نمایندگان است. از دیدگاه این عضو شورای شهر شیراز نمایندگان می توانند بر عزل و نصب ها نظارت کنند و با ارائه دلایل بگویند فلان مدیر کل، ضعیف عمل می کند و از مسئولِ مافوق بخواهند که تصمیمات لازم را در این رابطه لحاظ کند اما اینکه به مسئولی بگویند فلان فرد را اینجا بگذار و فلان فرد را بردار، نه در شأن نمایندگی است و نه در وظایف نمایندگی.

موسوی می گوید: «این یک قاعده عقلی است که اگر مسئولی به یک استاندار یا وزیر گفت فلان آقا را بعنوان مدیر کل انتخاب کن، بعدا چون خودش نقش داشته نمی تواند بر آن مدیرکل نظارت کند، چرا که مجبور است اشکالات و خطاهای او را به نوعی توجیه نماید و اگر نقدش هم کند خودش زیر سوال می رود!»

به گفته او استقلال قوه مقننه از مجریه هم به همین دلیل است یعنی اگر نماینده ای در موضوع عزل و نصب ها دخالت کرد عملا شأن نظارتی خود و حقوق مردم را تضییع خواهد کرد. در هر حال نائب رییس شورای عالی استان ها بر این باور است که به نهاد شوراها آنگونه که در قانون اساسی تبیین گردیده توجه نشده و اصلاحاتی که به مرور زمان در قانون شوراها صورت گرفته هم نهاد شوراها را تضعیف کرده است.

در این میان بهرام پارسایی، نماینده مردم شیراز در مجلس که خود نیز پیش تر بر مسند پارلمان محلی شیراز تکیه زده است تاکید می کند که اگر عرصه فعالیت بر شوراها تنگ است، ربطی به نمایندگان ندارد و هر چه هست مربوط به خلأهای قانونی در این رابطه و گسستگی مدیریت واحد شهری است.

سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس معتقد است نه فقط شوراهای شهر که هر مسئولی، قبل از نقد باید بتواند ابتدا از عملکرد خود دفاع کند و بگوید چه کرده و تنها در این حالت انتقاد آنها به سایر مسئولینی که کم کاری یا کم توجهی می کنند وارد است. به گفته او کل کشور از نبودِ مدیریت واحد شهری رنج می برد و گسستگی مدیریت موجب بروز مشکلاتی از این دست شده است.

نماینده مردم شیراز در مجلس با اشاره به اینکه در این ماجرا نمایندگان، مقصر نیستند می گوید: «مجلس و نمایندگان، درگیر مسائل گسترده حتی فراتر از وظایف قانونگذاری و نظارتی خود هستند و چون عرف شده، مجبورند آن را پیگیری کنند؛ مثل همین چند روز گذشته که از سرِ اجبار مجبور شدم معاون وزیر راه را برای اخذ یکسری امتیازات برای جاده ها و کمربندی ها به استان بیاورم که به هر حال نتیجه هم می دهد.»

در هر حال پارسایی تاکید می کند که اگر در بخش شوراها انتظاراتی مبنی بر تقویت وظایف آنها از طریق اصلاح قانون وجود دارد باید شورای عالی استان ها آنها را در قالب لایحه به مجلس تقدیم کند تا نمایندگان آن را بررسی کنند.

این نماینده مجلس بر این باور است که برخی شوراها در کشور به اختیارات فعلی خود و حتی جنبه نظارت بر شهرداری و شهردار هم ورود نمی کنند کمااینکه شاهد اتفاقاتی در برخی شهرها هستیم اما می بینیم که از تریبون شورای شهر که نماینده و وکیل مردم در همان شهر هستند و باید از حقوق عمومی مردم صیانت کنند صدایی در نمی آید.

به گفته سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس، باید مدیریت واحد شهری را به خود استان ها واگذار کرد تا نیاز نباشد نماینده، وقت خود را روی مسائل شهر و شهرستان بگذارد و از سویی بتواند در مسیر حل مسائل کلان استانِ خود گام بردارد.

نماینده مردم شیراز در مجلس در خصوص عزل و نصب ها نیز اظهار نظر می کند و می گوید: «من اسم این کار را مشاوره می گذارم نه دخالت؛ چرا که دولت و وزارت کشور، مدیر ارشد استان ها را انتخاب می کنند و در انتخاب آن ها هم آزاد هستند.» پارسایی معتقد است در این رابطه دخالتی هم نباید باشد چون به هر حال شخصی که مدیر می شود باید پاسخگوی عملکرد خود و دولت باشد نه پاسخگوی عملکرد نماینده؛ وزارتخانه معمولا از نمایندگان، نظر مشورتی می گیرند چون قوه مجریه و مقننه قرار است با هم کار کنند.

به گفته او شخصِ نماینده عالی دولت در استان نیز در مواردی که احساسِ نیاز کند از نمایندگان، نظر مشورتی می گیرد چون در هر حال نظر مشورتی می تواند سازنده و مفید باشد اما اینکه نمایندگان مجلس بخواهند در این کار دخالت یا اعمال نظر کنند نه به نفع آن استان است نه به نفع آن شهرستان؛ هر چند این دخالت ها یا مشورت ها، شدت و ضعف دارد و نمی توان آن را به همه نمایندگان تعمیم داد.

انتهای پیام/ سولماز حسینی