جراحی اقتصادی با چاقوی کند نمی‌شود چرخ صادرات کهگیلویه و بویراحمد “کم‌باد” است/ آیا احمدی جراح خوبی است؟

چرخ صادرات در خودروی اقتصاد استان کهگیلویه و بویراحمد سال‌های سال است بادی ندارد اما این روزها با آمدن استانداری که مو از ماست می‌کشد و به حرف و گزارشات نسبی و تئوری مدیران، قانع نمی‌شود، این درد، بیشتر حس می‌شود تا حداقل به فکر درمان آن باشیم.

به گزارش ریواس جنوب از یاسوج، در همه ۳۸ سال گذشته استان کهگیلویه و بویراحمد با همه محصولات قابلش در صنعت و کشاورزی و صنایع دستی فقط ۷۷ میلیون دلار صادرات به کشورهای دیگر داشته است یعنی تقریبا هر سال ۲ میلیون دلار!

عدد بسیار کوچکی که به این استان و داشته‌هایش همخوانی ندارد.

با این وضعیت صادراتی، سید موسی خادمی، استاندار وقت و تیم مدیریتی‌اش سند توسعه صادراتی را به تصویب رساندند تا صادرات این استان را طی ۴ سال به ۲۰ میلیون دلار برسانند و برنامه سال ۹۶ آن‌ها هم ۷ میلیون دلار صادرات بود اما تاکنون فقط ۲ میلیون دلار آن محقق شده است تا میانگین هر سال ۲ میلیون صادرات در این استان در همه این ۳۸ سال تقریبا ثابت باشد!

سند توسعه صادرات این استان که قبلا مصوب شد در حالی می‌خواست صادرات این استان را به ۲۰ میلیون دلار برساند که در همه ۳۸ سال گذشته آمار صادرات این استان تکان نخورده بود!.

حداقل در ۱۰ سال اخیر آمار صادراتی این استان یک میلیون دلار هم بیشتر نشده اما می‌خواستند در طی یک برنامه ۴ ساله آن را ۲۰ میلیون دلار افزایش دهند.

درد و بیماری؛ جراح و چاقوی کارش 

آن برنامه خیلی هم خیالی نبود اما متولیان امر و مسئولان این استان برای تحقق آن خود را به دردسر نینداختند و نتیجه این می‌شود که چند ماه مانده به پایان سال از ۷ میلیون دلاری که برای امسال پیش‌بینی کردند، فقط ۲ میلیون و اندی محقق شده است.

خصوصیات مدیریتی علی‌محمد احمدی در این استان هیچ سودی که نداشته باشد حداقل جلوی این گونه برنامه‌ها و حرف‌ها و مصوبه‌های کلی گرفته می‌شود و مدیران برای آنچه می‌گویند و می‌کنند، باید پاسخگو باشند.

موضوع صادرات در این استان یکی از این موضوعات است که با دقت استاندار و وسواس و مطالبه‌گری او، موهای زیادی از ماست‌های مدیریتی این استان کشیده شد.

جلسه توسعه صادرات در استان کهگیلویه و بویراحمد بعد از سه ماه، امروز تشکیل شد تا بار دیگر درد صادرات در این استان احساس شود.

صادرات در این استان بیمار و نیازش به جراحی محرز است اما نمی‌توان عامل این بیماری یا درمان نشدنش را در کم‌کاری صِرف داریوش دیودیده در صنعت و معدن، جبار کیانی در اتاق بازرگانی، بهنام احمدی در گمرک، جعفر گوهرگانی در جهاد کشاورزی، محمود باقری در صنایع دستی، حسن نوروزی در سازمان مدیریت و یا مجموعه استانداری و استانداران پیشین دانست، بلکه عوامل زیادی برای بیمار شدن این بخش مهم از اقتصاد دست به دست هم دادند.

بالاخره تلاش‌های زیادی در سال‌های قبل و در دولت تدبیر و امید به ریاست مجید محنایی و مدیران اقتصادی او از جمله داریوش دیودیده و جعفر گوهرگانی و همراهی‌های شبانه‌روزی جبار کیانی در اتاق بازرگانی انجام شده ولی آنچه مهم است این است که این تلاش‌ها هنوز نتیجه نداده است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت کهگیلویه و بویراحمد امروز در چهارمین جلسه توسعه صادرات آماری از وضع موجود صادرات این استان ارائه کرد تا با تیزبینی استاندار و سوالات کارشناسی حسن نوروزی مشخص شود که از سال ۸۸ تا سال ۹۶ صادرات این استان هیچ تکانی نخورده است و در یک عدد ثابتی طلسم شده است.

سند توسعه صادرات ایراد دارد اما ایراد از سند صادرات نیست

حداقل کاری که تا الان شده است، ایجاد حساسیت در بین مدیران و جامعه برای صادراتی است که اگر روی ریل بیفتد هم رونق می‌آورد و هم اشتغال و پویایی.

اعداد و ارقام جداول صادراتی این استان گاها آنقدر هم به هم شبیه و نزدیک هستند که گویا این اعداد را در این جدول‌ها چیده باشند اما هر چه باشد هیچ مدیر مرتبط با این امر، روی صحبت کردن از وضعیت موجود صادرات را ندارد و استاندار جدید کهگیلویه و بویراحمد نیز این موضوع را به خوبی می‌داند.

سند توسعه‌ای که سال قبل در همین کارگروه توسعه صادرات به تصویب رسید، ابتدا قرار بود اتاق بازرگانی با همکاری دانشگاه به صورت کارشناسی شده آن را آماده کند اما چون اتاق بازرگانی برای این کار پول می‌خواست به صورت ضرب‌الاجلی از سوی خود صنعت و معدن در طی چند روز آماده شد و مبنای صادرات استانی با تولیدات هر چند کم اما منحصر به فردی به ویژه در حوزه گیاهان دارویی، محصولات کشاورزی، عسل و صنایع دستی قرار گرفت.

بررسی اطلاعات و اظهارات مدیران این استان نشان می‌دهد که اگر چه سند توسعه صادرات کهگیلویه و بویراحمد مثل بسیاری از اسناد دیگر با ایرادات زیرساختی اساسی مواجه است اما ایراد کنونی صادرات از برنامه و سند نیست چرا که وقتی عقربه صادرات ما در یک دهه اخیر روی یک عدد ثابت ایستاده و طلسم شده، دیگر چه فرقی دارد که سند توسعه آن کارشناسی شده باشد یا نباشد.

دیودیده که متولی اصلی این حوزه است و در این سال‌ها هم هر چه در توان داشت برای بهبود این اوضاع نه چندان خوب به کار گرفت، معتقد است دلیلی که برنامه صادرات محقق نشد این بوده که کارخانه سیمان مارگون در موعد مقرر به بهره‌برداری نرسید و ما بار زیادی از رقم صادراتی را به دوش این کارخانه گذاشتیم.

با همه این تفاسیر، اگر بخواهیم بار صادرات کهگیلویه و بویراحمد از زمین برداشته شود چند اهرم بیشتر نمی‌خواهد، تولیدکننده و صادرکننده باشد، منابع مالی موجود باشد و گمرک هم به وظایفش عمل کند.

این معمای صادراتی وقتی پیچیده‌تر می‌شود که می‌بینیم که همه این‌ اهرم‌ها با شدت و ضعف وجود دارند اما صادرات ما “جٌم” نمی‌خورد.

جعفر گوهرگانی می‌گوید که تولید محصولات کشاورزی در این استان هم در کمیت و هم در کیفیت جوابگوی انتظار ما از صادرات است به طوری که تولیدات کشاورزی این استان از سایر استان‌ها صادر می‌شوند.

اتحادیه‌هایی که یک کیلوگرم هم صادرات ندارند

محمود باقری هم از تولیدات منحصر به فرد حوزه صنایع دستی و گلیم و جاجیم می‌گوید تا خیالمان از بابت اهرم نخست یعنی تولید راحت شود.

جبار کیانی هم از وجود ۲ اتحادیه صادراتی در حوزه محصولات باغی و عسل می‌گوید و مدیر شعب بانک توسعه صادرات هم از منابع قابل توجه برای صادرات این استان و آمادگی‌اش برای تزریق منابع مالی به این اتحادیه‌ها حرف می‌زند؛ پس کجای کار می‌لنگد؟

جالب است مدیر گمرک این استان هم از آماده شدن همه شرایط برای صادرات محصولات می‌گوید و بیان ضعف‌های حوزه گمرک را بهانه تولیدکنندگان و صادرکنندگان برای صادرکردن محصولات خود از سایر استان‌ها می‌دانند.

حالا روی کاغذ همه چیز آماده است اما این معما فعلا حل نشده است چرا که اتحادیه‌های تشکیل شده در سال ۸۸ تاکنون یک کیلوگرم صادرات نداشتند و جعفر گوهرگانی علت این امر را این می‌داند که اعضای این اتحادیه‌ها را تولیدکنندگان تشکیل می‌دهند نه صادرکنندگان حرفه‌ای که بخواهند شرایط یک کالای صادراتی را به تولیدکننده سفارش دهند.

او می‌گوید در آن مقطع افرادی این اتحادیه‌ها را شکل دادند و فکر می‌کردند دولت می‌خواهد یارانه دهد، بعد که دیدند خبری نیست، فعالیتی هم نکردند.

گوهرگانی معتقد است این اتحادیه‌ها باید صادرکنندگان و تاجران کاربلد باشند.

واقعیت این حرف‌ها در صحبت‌های نماینده بخش خصوصی هم نمایان است جایی که گفته می‌شود اعضای این اتحادیه‌ها به همدیگر اعتماد ندارند و محبوبیتی هم بین سایر تولیدکنندگان ندارند.

پایان دی‌ماه چه تغییری در روند صادرات این استان رقم می‌خورد؟ دوربین‌ها روی حسن نوروزی

جبار کیانی علت این ناکارآمدی اتحادیه‌های صادراتی را نبود منابع مالی می‌داند و به استاندار قول داده اگر بانک توسعه صادرات مبلغ پنج میلیارد تومان به آن‌ها کمک کند، جان بگیرند و صادرات در این استان رونق بگیرد.

موضوعی که دارآفرین در بانک توسعه صادرات، تضمین می‌کند هر صادرکننده‌ای که مراجعه کند، به او تسهیلات لازم را می‌دهد.

حالا با این شرایط می‌توان گفت برای جان گرفتن صادرات در این استان دو نفر نقش کلیدی دارند؛ یکی جبار کیانی که می‌گوید امیدش به استاندار و رویکرد جدید مدیریتی او است که بتواند صادرات را از این خمودگی دربیاورد و یکی هم علی‌محمد احمدی است که می‌گوید اگر جبار کیانی بتواند بحث اتحادیه‌های صادراتی را به سرانجام برساند، بقیه مشکلات این حوزه را هم حل می‌کند.

احمدی می‌گوید: یک نفر را پیدا کنید که بتواند محصولات این استان را صادر کند حالا اتحادیه باشد یا نباشد، یک صادرکننده کاربلد را شناسایی و با منابع مالی که بانک توسعه صادرات می‌گوید آماده است، او را تقویت کنید.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی هم ۹ گره را سد راه صادرات این استان می‌داند و می‌گوید باید برای هر کدام از این گره‌ها راه‌حلی پیدا کنیم.

نوروزی، فعال کردن اتحادیه‌های صادراتی، تقویت مالی اتحادیه‌ها، احداث نمایشگاه بین‌المللی، فعال شدن گمرک، بسته‌بندی محصولات، بازرایابی و برندسازی را برخی گره‌های حوزه صادرات می‌داند.

در گام پایانی برای شروع جراحی صادرات بیمار کهگیلویه و بویراحمد، استاندار از حسن نوروزی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خواسته تا پایان دی ماه، سند موجود توسعه صادرات را چکش کاری کند و در مجموع ۱۰ راهکار و مؤلفه کارشناسی را برای نجات از این وضعیت به من ارائه کند.

با این توضیحات به نظر می‌رسد بسیاری از فاکتورهای لازم برای بار شدن بار صادرات فراهم است اما آنچه می‌تواند چرخ صادرات را در خودروی متوقف‌شده اقتصاد کهگیلویه و بویراحمد، باد کند، حلقه مدیریتی و توان مدیران مرتبط با این امر است.

اگر تلاش‌های یکنواخت و خسته‌کننده این سال‌ها، داریوش دیودیده را خسته نکرده باشد و جبار کیانی بتواند با حفظ انرژی همیشگی‌اش ارتباط بهتری با استاندار برقرار کند و استاندار هم به خوبی این عوامل را با مدیریت خوب در کنار هم قرار دهد و جراح خوبی باشد، می‌توان به آینده صادرات این استان و جراحی موفقیت‌آمیز آن به ویژه در بخش کشاورزی که جعفر گوهرگانی پایه‌های آن را تا حدی محکم کرده و صنایع دستی که در این سال‌ها جان خوبی گرفته است، امیدوار بود.

—————————-

گزارش از کریم بنام

————————–

انتهای پیام/ک-ب