۲ قرن به سن قطعی بنای میراث جهانی کاخ ساسان سروستان افزوده شد

مدیر پایگاه جهانی منظر ساسانی فارس فیروزآباد و سروستان گفت: بر اساس سن‌سنجی دقیق بنای میراث جهانی کاخ ساسان سروستان، این بنای تاریخی یک پروژه معماری متعلق به پایان دوره‌ ساسانی است که در همان زمان آغاز شده و در سه دهه‌ پس از ورود اعراب به پایان رسیده است.

علیرضا عسکری چاوردی امروز شنبه با بیان اینکه تاریخ‌نگاران پیشین، سن بنا را از اواسط دوره‌ ساسانی تا دوره‌ خلافت عباسی پیشنهاد کرده بودند که سه تا چهار قرن را در بر می‌گرفت افزود: تاریخ‌نگاری‌های پیشین بر اساس عناصر و نقشه‌ معماری و نیز تعداد اندکی سال‌یابی رادیو کربن ولی با خطای بالا پیشنهاد شده بود.

مدیر پایگاه جهانی منظر ساسانی فارس فیروزآباد و سروستان ادامه داد: نتایج این طرح مطالعاتی در نشریه بین‌المللی آرکئومتری به چاپ رسیده است و بنای میراث جهانی سروستان اهمیت ویژه‌ای در تاریخ معماری خاورمیانه دارد چراکه این بنا به نظر برخی از دانشمندان بنای دوره ساسانی و به گفته برخی دیگر از پژوهشگران در دوره‌ اسلامی ساخته‌ شده است.

عسکری چاوردی اعلام کرد: پژوهش جدید حاصل همکاری‌های بین‌المللی بخش باستان‌شناسی و تاریخ دانشگاه شیراز، معاونت میراث‌فرهنگی وزارت، اداره‌کل امور پایگاه‌های میراث جهانی و اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی فارس، با همکاری پژوهشگاه اکولوژی و تنوع زیستی مدیترانه، مرکز اروپایی آموزش و پژوهش علوم زمین و محیط‌زیست، پژوهشگاه باستان‌شناسی قرون‌وسطی و منطقه‌ی مدیترانه، دانشگاه مارسی و مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه طی پنج سال به انجام رسیده است.

وی افزود: نتایج جدید تحقیقات سن‌سنجی رادیو کربن تعداد زیادی چوب به کار رفته در دیوارها و نیز ریز زغال‌های موجود در ملاط گچی بکار رفته در دیوارها و گنبدهای بنا را ارائه می‌کند.

سرپرست این پروژه بین‌المللی اظهار کرد:‌ نقطه‌ قوت این پژوهش استفاده از دو روش جدید موسوم به ویگل مچینگ و آرکمباین است که خطای سال‌یابی را بسیار کاهش داده و سن بسیار دقیقی به دست می‌دهد و نتایج این پژوهش نشان می‌دهد عملیات ساخت‌وساز یا بازسازی مهمی در فاصله‌ سال‌های ۶۵۸ تا ۶۸۳ میلادی یعنی دقیقا در زمان تاخت‌وتاز اعراب در ایران انجام‌گرفته است.

عسکری چاوردی بیان کرد: این یافته سن پیشنهادی لیونل بیر که سروستان را به دوره‌ عباسی نسبت می‌دهد حدود دو قرن به گذشته بازمی‌گرداند و به نظر می‌رسد که بنای سروستان یک پروژه معماری متعلق به پایان دوره‌ ساسانی است که در همان زمان آغاز شده و در سه دهه‌ پس از ورود اعراب به پایان رسیده است.

او افزود: بنابراین این بنا را می‌توان به معنای واقعی یک میراث ساسانی در دوره اسلامی به شمار آورد و ساخت چنین بنای بزرگ و پیچیده‌ای در این زمان نشان می‌دهد که حداقل بخش‌هایی از فارس در زمان ورود اعراب از ثبات سیاسی بهره‌مند بوده است.

کاخ ساسان یا به روایتی دیگر کاخ سروستان، قدیمی‌ترین گنبد آجری کشور است و در زمان پادشاهی بهرام گور از سلسله ساسانیان ساخته شده است.

این کاخ در ۹ کیلومتری شهر سروستان در استان فارس و در دشتی وسیع در مسیر روستای نظرآباد واقع شده است.

شهر سروستان، مرکز شهرستان سروستان استان فارس در ۸۰ کیلومتری جنوب شرق شیراز واقع است.