پایگاه خبری-تحلیلی ریواس جنوب (rivasjonoob.ir)/

پایگاه خبری تحلیلی ریواس جنوب هر هفته شما را با یکی از جاذبه‌های گردشگری زیبای استان فارس آشنا می‌کند؛
این هفته به توصیف «دریاچه مهارلو» در استان فارس که به دریاچه‌ی نمک و یا دریاچه‌ی صورتی نیز معروف است، می‌پردازیم.

یکی از جاذبه‌های طبیعی و دیدنی استان فارس که از شهرت بالایی برخوردار است دریاچه مهارلو است. دریاچه‌ی مَهارلو که به نام دریاچه‌ی نمک نیز شناخته می‌شود، چیزی در حدود ۲۵ هزار هکتار وسعت دارد.

این دریاچه در فاصله‌ی بیست کیلومتری شهر شیراز قرار گرفته است و آب آن توسط بارش‌های فصلی، چشمه‌های آب زیرزمینی و سه رودخانه سلطان‌آباد، خشک و سروستان تأمین می‌شود. نام این دریاچه، برگرفته از نام روستای مهارلو از توابع سروستان است که در مجاورت آن قرار گرفته‌است.

در ادامه، با پایگاه خبری – تحلیلی ریواس جنوب همراه باشید تا به معرفی دریاچه مهارلو در استان فارس بپردازیم:

دریاچه مهارلو استان فارس

دریاچه مهارلو استان فارس

معرفی روستا و دریاچه‌ی مهارلو

  • روستای مهارلو، یکی از روستاهای اطراف شیراز است که در فاصله ۳۵ کیلومتری شیراز قرار گرفته است. این روستا به دلیل موقعیت جغرافیایی که دارد، همه ساله مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار می‌گیرد.
  • این روستا دارای خانه‌های کاه گلی بسیار و چشمه‌ی آب معدنی است که مردم روستا برای درمان بسیاری از بیماری‌ها از آن استفاده می‌کنند. قدمت این مکان دیدنی به دوره‌ی صفویان برمی‌گردد و اقتصاد مردم ساکن در این روستا و اطراف دریاچه مهارلو، بر پایه‌ی کشاورزی و دامپروری است.
  • یکی از جاذبه‌های طبیعی و دیدنی استان فارس که از شهرت بالایی برخوردار است دریاچه مهارلو است که چیزی در حدود ۲۵ هزار هکتار وسعت دارد. این دریاچه در فاصله‌ی بیست کیلومتری شهر شیراز قرار گرفته است و آب آن توسط بارش‌های فصلی، چشمه‌های آب زیرزمینی و سه رودخانه سلطان‌آباد، خشک و سروستان تأمین می‌شود.
  • این دریاچه به سبب خشکسالی‌های اخیر و افزایش دمای هوا و به طبع آن افزایش سطح تبخیر آب با کاهش وسعت روبرو بوده و در برخی بخش‌ها به شوره‌زار تبدیل شده است.
  • از این دریاچه برای برداشت نمک مصرفی شهر شیراز استفاده می‌شود. دریاچه مهارلوی زیبا دارای عمق‌های مختلفی است به طوری که عمق آن از ۰٫۵ متر تا ۳ متر متغیر است. در روزهای پرآبی این دریاچه قایق‌هایی برای گشت زدن در دریاچه زیبای مهارلو به چشم می‌خورد.
  • اطراف دریاچه نیز با طبیعتی سرسبز و چشم نواز و باغات بادام زیبای روستای مهارلو چشم انداز دلربایی را فراهم کرده و دریاچه مهارلو با غروب های صورتی رنگ را به یکی از جذاب ترین جاهای تفریحی شیراز مبدل کرده است.

چرا دریاچه مهارلو قرمز است

  • خشکسالی‌های اخیر سبب شده تا در فصل تابستان دریاچه تا مرز خشک شدن به پیش برود اما در فصول پاییز و زمستان و ابتدای بهار این دریاچه نسبتا پرآب بوده و چشم‌انداز زیبایی دارد. دریاچه‌ی مهارلو به سبب شوری بسیار زیاد و آبی گرم‌تر با دمایی به نسبت بالا یکی از بهترین مناطق برای زندگی نوعی جلبک به رنگ قرمز است که کشند قرمز نامیده می‌شود.
  • وجود این جلبک‌ها سبب می‌شود تا آب این دریاچه در زمان کم‌آبی به رنگ قرمز تند و در زمان پرآبی به رنگ صورتی دیده شود. این حجم از شوری و دمای نسبتا بالا سبب شدت تا هیچ موجود زنده‌ای به جز باکتری آرتیما نتواند به طور دائم در این دریاچه زنده بماند.
  • این جلبک ها خوراک اصلی آرتیما و آرتیماها خوراک اصلی پرندگان ساکن و میهمانان مهاجر دریاچه هستند. آرتیماها در جریان تولین نمک و از بین ناخالصی‌های نمک دریاچه نقش بسزایی دارند و از اهمیت بالایی برخوردارند.
  • آب این دریاچه بسیار شور بوده و از نوع کلرید سدیم، منیزیم و سولفات سدیم است و در فصل‌های خشک سال، یکی از کانسارهای بزرگ نمک ایران به‌شمار می‌رود. فرآوری نمک از این دریاچه توسط مجتمع استحصال نمک وابسته به پتروشیمی شیراز انجام می‌شود. به دلیل شوری بالا هیچ گونه ماهی در این دریاچه زندگی نمی‌کند.
تصویر ماهواره ای از دریاچه مهارلو

تصویر ماهواره ای از دریاچه مهارلو

محیط زیست و گونه‌های جانوری دریاچه مهارلو

  • این دریاچه در فصل‌های پرآب به رنگ آبی است. از شروع بهار با گرم‌تر شدن آب و افزایش تابش نور، رشد جلبک‌ها زیاد می‌شود. مواد مغذی وارد شده از فاضلاب شهری و کشاورزی به رشد و تکثیر هرچه‌بیش‌تر آن‌ها و باکتری‌های شورپسند (هالوفیل) کمک می‌کند.
  • با افزایش دما و تبخیر در تابستان شوری دریاچه نیز افزایش می‌یابد. زندگی و رشد جلبک دونالیلا سالینا و باکتری‌های شورپسند در این شرایط تغییر می‌کند، و آن‌ها برای محافظت از خود در برابر تابش بسیار زیاد ماده‌ای سرخ‌رنگ به نام آستاکسانتین (نوعی بتاکاروتن) تولید می‌کنند، که موجب دگرگون‌شدن رنگ آب دریاچه به صورتی می‌شود.
  • جلبک دونالیلا سالینا بر خلاف تصور عموم سمی و خطرناک نیست و از آن در صنعت غذایی، تولید دارو و لوازم آرایشی به‌عنوان رنگ‌دانه استفاده می‌شود. این جلبک غذای سخت‌پوست آب شور به نام آرتمیا است که در آب دریاچه مهارلو نیز زندگی می‌کند. پرندگانی چون فلامنیگو از آرتمیا تغذیه می‌کنند. آرتمیا در صنعت پرورش ماهی اهمیت زیادی دارد و در پرورش ماهی‌های خاویار، زینتی و میگو از آن استفاده می‌کنند.
  • دریاچه مهارلو پناهگاه حیات‌وحش و زیستگاه پرندگان مهاجر است. این پرندگان اگر شرایط زیست خوب باشد تا میانهٔ پاییز در بخش‌های تالابی فارس از جمله دریاچه مهارلو می‌مانند. مهم‌ترین گونهٔ پرنده این دریاچه فلامینگو است.
  • شور بودن آب دریاچه مهارلو موجب سازگاری این پرنده می‌شود؛ چراکه غذای اصلی فلامینگوها سخت‌پوستی شور پسند به نام آرتمیا است و در آب مهارلو فراوان یافت می‌شود. علاوه بر فلامینگوها پرندگانی چون آنقوت، تنجه، انواع کاکایی و همچنین گیلانشاه بزرگ، سلیم کوچک، انواع آبچلیک‌ها، حواصیل، اردک سبز و مرغابی در این تالاب زندگی می‌کنند.
  • در گوشه و کنار محیط این دریاچه می‌توان خزندگانی مانند مارمولک، سوسمار، مار و لاک پشت را مشاهده کرد. برخی از دوزیستان نیز در مجاورت دریاچه زندگی می‌کنند. در اطراف دریاچه همچنین گونه‌های متنوعی از جانوران همچون شغال، گربه وحشی، کفتار و روباه نیز مشاهده می‌شوند.

بهترین زمان بازدید از دریاچه مهارلو

  • از آنجایی که استان فارس یکی از شهرهایی است که در تابستان به دلیل آب و هوای گرم، بخش زیادی از دریاچه مهارلو خشک می‌شود، می‌توان گفت بهترین زمان برای سفر به منطقه‌ی خوش آب و هوای مهارلو به منظور اینکه نهایت استفاده را آن ببرید، از اول پاییز تا اواسط اردیبهشت‌ماه می‌باشد.
  • به عبارتی رودخانهٔ خشک، رودخانه‌ای فصلی است که از شهر شیراز می‌گذرد و بیشتر آب سیلاب را در هنگام وقوع بارش‌های شدید به بستر دریاچه می‌رساند. آب دریاچه به‌طور معمول در پایان تابستان تبخیر می‌شود و بستر سفید دریاچه را در معرض دید قرار می‌دهد.
  • در اواسط تابستان و به دلیل میزان تبخیر بالا و غلظت نمک، آب دریاچه در نتیجه جزر و مد قرمز در دریاچه قرمز مایل به قرمز می‌شود. آب چند چشمه نیز عمدتاً از قسمت‌های غربی و شمالی وارد این دریاچه می‌شوند.

موقعیت جغرافیایی و مسیر دسترسی به دریاچه مهارلو

فاصله شیراز تا دریاچه مهارلو روی نقشه

استان فارس، شیراز، بیست کیلومتری جاده شیراز به فسا

  • دریاچه‌ی مَهارلو در ۲۰ کیلومتری جنوب شرق شیراز میان این شهر و سروستان قرار گرفته و مساحت آن ۶۰۰ کیلومتر مربع است. بیشترین طول این دریاچه ۲۸ کیلومتر و بیشترین عرض آن ۱۵ کیلومتر است و ژرفای آن در عمیق‌ترین بخش به ۳ متر می‌رسد.
  • اگر مسیر جاده‌ی شیراز به فسا را پیش رو بگیرید به ابتدای دریاچه مهارلو خواهید رسید. این دریاچه که در ردیف دریاچه‌های فصلی قرار می‌گیرد، یکی از شورترین دریاچه‌های ایران بوده که در نزدیکی روستای زیبای مهارلو قرار گرفته و ۵۷ کیلومتر با شیراز فاصله دارد و یکی از زیباترین روستاهای مجاور شهر شیراز است.
  • از کوه‌های مشرف به دریاچه می‌توان به کوه قلعهٔ گریخته، کوه شرقی و کوه شمالی اشاره کرد. از روستاهای گردشگری پیرامون این دریاچه نیز می‌توان مهارلو، محمودآباد، بکت، برم شور علیا، قنبری، دوبنه، انجیره و اعلاالدوله را نام برد.
  • از شهر شیراز تا دریاچه‌ی دیدنی مهارلو با خودرو کمتر از یک ساعت مسافت دارد تا بتوانید به این دریاچه خوش‌رنگ و نادر برسید.

 

 

امیدواریم از این مطلب استفاده کرده باشید و از سفر کردن به این طبیعت دل‌انگیز لذت ببرید. اگر از خواندن توصیف زیبایی‌های دریاچه مهارلو علاقه‌مند شدید که این دریاچه‌ی تاریخی زیبا را ببینید؛ پس بی معطلی بساط سفر را مهیا کنید و یک روز را برای بازدید از این منطقه‌ی زیبا اختصاص دهید تا با زیبابی‌های طبیعت استان فارس بیشتر آشنا شوید. سفر خوبی را برای شما آرزومندیم.

برای آشنایی بیشتر با مناطق گردشگری موجود در شهر شیراز و استان فارس، همچنان با پایگاه خبری – تحلیلی ریواس جنوب همراه باشید.

چنانچه نظر و یا تجربه‌ی سفر به دریاچه مهارلو استان فارس را دارید، آن را برای ما و سایر مخاطبان ریواس جنوب به اشتراک بگذارید.

منابع

پایان / مهشید آردی