ریواس جنوب آموزش عمومی «چگونگی برنامه ریزی برای درس خواندن»

پایگاه خبری-تحلیلی ریواس جنوب (rivasjonoob.ir)/

پایگاه خبری تحلیلی ریواس جنوب هر هفته شما را با یک ترفند کاربردی و آموزشی عمومی آشنا می‌کند؛
این هفته به آموزش نحوه‌ی برنامه ریزی صحیح و اصولی برای درس خواندن، می‌پردازیم.

مطالعه و خواندن درس‌ها پیش‌شرط مهم موفقیت تحصیلی است. اما بعضی وقت‌ها پیدا‌کردن زمان کافی برای مطالعه‌ی همه‌ی موضوعاتی که باید یاد بگیرید، سخت است. یکی از راه‌های اطمینان از موفقیت تحصیلی داشتن یک برنامه‌ی کامل و منسجم برای مطالعه است. اما ممکن است تنظیم یک برنامه‌ی مطالعه سخت‌تر از آن باشد که به نظر می‌رسد. برای انجام این کار نه‌تنها باید برای مطالعه‌ی درس‌ها و دوره‌های مورد‌نیاز الویت‌بندی داشته باشید، بلکه باید برای مسئولیت‌های دیگر مثل خانواده، دوستان و تفریحات خودتان نیز زمان پیدا کنید. البته با کمی فکر و تلاش، مشکل زیادی برای تهیه‌ی برنامه و رسیدن به اهداف خودتان نخواهید داشت.

در ادامه، با پایگاه خبری – تحلیلی ریواس جنوب همراه باشید تا به آموزش چگونگی برنامه ریزی برای درس خواندن، بپردازیم:

بخش ۱

چگونگی برنامه ریزی برای درس خواندن

تنظیم‌کردن برنامه

۱٫ برای مطالعه، اهداف کوتاه‌مدت و بلند‌مدت تعیین کنید. اگر بدانید می‌خواهید به چه هدفی برسید، ایجاد و مدیریت برنامه برای‌تان آسان‌تر خواهد بود. این کار همچنین کمک می‌کند تا مواردی را که نیاز به تمرکز بیشتر دارند مشخص کنید.

اهداف کوتاه‌مدت می‌توانند مواردی مثل آماده‌شدن برای یک آزمون ظرف یک هفته، تمام‌کردن یک مقاله طی دو هفته یا آماده‌شدن برای یک ارائه ظرف ده روز باشد. برای انجام چنین پروژه‌هایی، وظایف خودتان را بین روز‌ها تقسیم کنید.
اهداف بلند‌مدت می‌توانند مواردی مثل رفتن به یک دانشگاه خاص، گرفتن بورسیه‌ی تحصیلی یا قبولی در یک شغل یا کارآموزی باشد. برای این دسته از اهداف، کار‌ها را به وظایف هفتگی و ماهانه تقسیم کنید تا بتوانید مدیریت بهتری داشته باشید.
زمان دقیقی را که برای رسیدن به هر یک از این اهداف نیاز دارید، مشخص کنید. تاریخ سررسید این اهداف را بنویسید و تعداد روز‌ها، هفته‌ها و ماه‌های باقی‌مانده را حساب کنید. برای مثال آخرین مهلت ارسال مدارک دانشگاه چه زمانی است یا امتحانات کی برگزار می‌شوند.

۲٫ دروسی را که باید بخوانید، لیست کنید. اولین قدم در یک برنامه‌ریزی درسی، لیست‌کردن دروس و موضوعاتی است که باید مطالعه کنید. تکالیف و مسئولیت‌های خودتان را روی کاغذ بنویسید تا درک بهتری از آنچه که باید انجام بدهید، داشته باشی. اگر باید برای امتحانات خاصی آماده شوید، این امتحانات را به‌جای اسم درس‌ها در لیست بنویسید.

۳٫ کار‌هایی را که باید برای هر درس یا امتحان انجام بدهید، مشخص کنید. حالا که لیستی از همه‌ی موضوعات را آماده کرده‌اید، موقع آن رسیده که مشخص کنید برای هر درس یا کلاس چه کار‌هایی باید انجام بدهید. اگرچه ممکن است مدت‌زمان و کار‌هایی که باید برای یک درس یا کلاس خاص انجام بدهید از هفته‌ای به هفته‌ی دیگر متفاوت باشد؛ اما، احتمالاً به‌مرور‌زمان متوجه می‌شوید برای هر یک از درس‌ها به چقدر زمان نیاز دارید.

اگر کتاب راهنما یا جزوه‌ی خلاصه‌شده دارید، از آن‌ها برای صرفه‌جویی در وقت و کوتاه‌تر‌کردن لیست خودتان استفاده کنید.
زمان مشخصی را برای مطالعه‌کردن در نظر بگیرید.
زمان مشخصی را برای مرور یادداشت‌هایت در نظر بگیرید.
اگر برای امتحان به استفاده از روش‌های کمک‌آموزشی نیاز دارید، زمانی را برای این موضوع در نظر بگیرید.

۴٫ لیست را اولویت‌بندی کنید. بعد از اینکه لیستی از تمام امتحانات یا درس‌هایی که باید بخوانید، تهیه کردید و فهمیدید برای هر‌کدام چه کاری باید انجام بدهید، وقت آن است که اولویت‌های لیست را تعیین کنید. با مشخص‌کردن اهمیت هر مورد می‌توانید تعیین کنید که کدام‌یک از درس‌ها به زمان بیشتری نیاز دارند و به کدام قسمت‌های جدول باید اولویت بیشتری بدهید.

کنار هر یک از درس‌های یا امتحان‌ها یک عدد بنویسید؛ طوری‌ که عدد ۱ بیشترین امتیاز را داشته باشد. اگر برای ریاضیات به بیشترین زمان نیاز دارید، عدد ۱ را کنار آن بنویسید. اگر برای تاریخ به کمترین زمان نیاز دارید (و کلاً باید ۵ درس را مطالعه بکنید)، عدد ۵ را کنار آن بنویسید.
مقدار سختی درس یا امتحان یا موضوعی را که باید مطالعه کنی در نظر بگیرید.
مقدار مطالبی را که باید بخوانید در نظر بگیرید.
مقدار زمانی را که برای مرور مطالب نیاز دارید، در نظر بگیرید.

۵٫ زمان موجود در طول هفته را برای مطالعه بخش‌بندی کنید. قبل از هر چیز باید زمان موجود در طول هفته را برای مطالعه بخش‌بندی کنید. بعد می‌توانید هر بخش را به یک درس اختصاص بدهید.

هدف از ایجاد یک برنامه‌ی مطالعه این است که هر روز سر ساعت مشخصی درس بخوانید. این کار کمک می‌کند برنامه‌ای داشته باشید که هر روز بدون نیاز به یادآوری آن را انجام بدهید. این نظم ایجاد‌شده به‌سرعت به یک عادت مفید برای مطالعه تبدیل می‌شود.
ببین آیا روز‌ها یا ساعت‌هایی در هفته وجود دارند که بتوانید آن‌ها را کاملاً به مطالعه اختصاص بدهید. برای مثال مشخص می‌شود، روز‌های سه‌شنبه و پنج‌شنبه بین ساعت ۳ تا ۴ بعدازظهر وقت آزاد دارید. در صورت امکان سعی کنید برای این زمان‌های آزاد برنامه‌ریزی کنید. زیرا، یک برنامه‌ی منظم کمک می‌کند به‌سرعت به یک چارچوب ذهنی برای درس‌خواندن برسید.
زمان‌بندی مطالعه را به‌بازه‌های ۳۰ تا ۴۰دقیقه‌ای تقسیم کنید. معمولاً پیدا‌کردن بازه‌های زمانی کوتاه‌تر و برنامه‌ریزی برای آن‌ها راحت‌تر از بازه‌های زمانی طولانی‌مدت است.
برای تمام بازه‌های زمانی آزادی که دارید برنامه‌ی مطالعه بگذارید.
اگر مدت‌زمان مشخصی تا زمان یک امتحان باقی مانده است،‌ به‌جای برنامه‌ی هفتگی، یک تقویم شمارش معکوس آماده کنید.

۶٫ برای فعالیت‌های دیگر زمان اختصاص بدهید. هم‌زمان با برنامه‌ریزی برای خواندن درس‌هایتان، باید برای خانواده، دوستان و استراحت و تفریح نیز زمانی را در نظر بگیرید. اگر بین زندگی شخصی و تحصیلی خودتان تعادل برقرار نکنید، نمی‌توانید موفق شوید.

به رویداد‌هایی که نمی‌توانید آن‌ها را به وقت دیگری موکول کنید، وقت کافی اختصاص بدهید: مثلاً برای تولد مادر‌بزرگ‌تان، قرار ملاقات خانوادگی یا نوبت مراجعه به پزشک.
به برنامه‌های مشخص دیگر مثل تمرین شنا، دور‌همی خانوادگی یا هیئت وقت کافی اختصاص بدهید.
برای استراحت،‌ خواب و ورزش وقت کافی بگذارید.
اگر زمان کمی تا امتحان باقی مانده است، سعی کنید بعضی از فعالیت‌های اجتماعی یا فوق‌برنامه‌ را به عقب بیندازید یا لغو کنید.

۷٫ برنامه را پر کنید. بعد از اینکه زمان‌های مشخص را در برنامه‌ی خودتان شناسایی کردید و دانستید در هر یک از زمان‌های مشخص‌شده چه چیزی را باید مطالعه کنید، شروع به پر‌کردن برنامه کنید. در هر بخش از برنامه، درس یا موضوعی را که می‌خواهید در آن بازه مطالعه کنید، بنویسید. این کار کمک می‌کند تا طبق برنامه جلو بروید، میزان پیشرفت کارتان را بررسی و مشخص کنید و همچنین کتاب‌ها و چیز‌های دیگری را که لازم دارید از قبل آماده کنید.

یک دفتر برنامه‌ریزی روزانه یا چیزی شبیه به آن را تهیه کنید. می‌توانید از یک دفتر یادداشت نیز استفاده کنید.
اگر گوشی موبایل دارید، زمان‌بندی برنامه‌هایتان را در آن وارد کنید.
برنامه‌ی Power Planner برای این کار کاربردی و مفید است.
تا زمانی‌ که متوجه شوید برنامه‌‌تان چگونه کار می‌کند، هر هفته برای فقط هفته‌ی بعد برنامه‌ریزی کنید.
مطالعه برای امتحانات نزدیک را در اولویت قرار بدهید. مطالبی را که باید مطالعه کنید، بین زمان محدودی که دارید تقسیم کنید و مطالب را در مدت‌زمان مشخص قبل از امتحان پخش کنید.
به درس‌هایی که در آن‌ها ضعیف هستید یا می‌خواهید در آن‌ها نمره‌ی بالایی بگیری، اولویت بدهید.

بخش ۲

برنامه‌ریزی با در نظر‌گرفتن ویژگی‌های شخصیتی

۱٫ برنامه‌‌ی فعلی خودتان را ارزیابی کنید. اولین قدم در برنامه‌ریزی، ارزیابی دقیق برنامه‌ی فعلی و نحوه‌ی استفاده‌ از زمان است. ارزیابی برنامه‌ی فعلی این فرصت را به شما می‌دهد تا نگاه دقیق‌تری به نحوه‌ی استفاده‌ی خودتان از زمان داشته باشید و متوجه شوید چگونه می‌توانید کارایی بهتری داشته باشید و چه کار‌هایی را می‌توانید حذف کنید.

مشخص کنید در‌ حال‌ حاضر چند ساعت در هفته درس می‌خوانید.
مشخص کنید در‌ حال‌ حاضر چند ساعت در هفته را به سرگرمی اختصاص می‌دهید.
مشخص کنید در‌ حال‌ حاضر چند ساعت در هفته را با دوستان و خانواده‌ات می‌گذرانید.
ببینید چه کار‌هایی را می‌توانید حذف کنید. افرادی که احساس می‌کنند وقت زیادی را صرف تفریح و سرگرمی می‌کنند، می‌توانند از اینجا شروع کنند.
اگر شاغل هستید،‌ حتماً برنامه‌ی مطالعه‌تان را مطابق با ساعت کاری‌تان تنظیم کنید.

۲٫ سبک یادگیری خودتان را در نظر بگیرید. اگرچه دانستن چگونگی گذراندن وقت یکی از مهم‌ترین قسمت‌های ایجاد یک جدول زمان‌بندی است، اما باید نحوه‌ی واقعی مطالعه و یادگیری خودتان را هم در نظر بگیرید. این موضوع کمک می‌کند بفهمید آیا می‌شود بعضی از کار‌ها را با‌هم انجام داد. همچنین این موضوع کمک می‌کند بتوانید از وقت‌های آزاد خودتان بهتر استفاده کنید. سوال‌های زیر را از خودتان بپرسید:

آیا کسی هستید که با گوش‌دادن یاد می‌گیرید؟ در‌ این‌ صورت می‌توانید هنگام رانندگی یا انجام تمرینات ورزشی به محتوای آموزشی یا جلسات ضبط‌‌شده گوش بدهید.
آیا کسی هستید که از دیدن یاد‌ می‌گیرید؟‌ آیا یادگیری موضوعات از طریق دیدن عکس یا فیلم برایتان راحت‌تر است؟ می‌توانید با تماشا‌کردن یک فیلم آموزشی، به‌طور هم‌زمان مطالعه و تفریح کنید.

۳٫ خلق‌و‌خوی خودتان را در نظر بگیرید. اگر به برنامه‌ی خودتان پایبند نباشید، حتی اگر برنامه بی‌نقص و کامل هم باشد، موفقیت چندانی به دست نمی‌آورید. بنابراین، باید کمی وقت بگذارید و شخصیت و خلق‌وخوی کاری خودتان را بررسی کنید. بعد از انجام این کار:

برنامه‌تان را متناسب با نحوه‌ی عملکردتان تنظیم کنید. اگر به‌راحتی حواس‌تان پرت می‌شود و وسط مطالعه خیلی استراحت می‌کنید، این موضوع را در نظر بگیرید و زمان اضافه‌ای را بابت آن به برنامه اضافه کنید.
اگر می‌دانید که کار‌هایتان را تا زمان رسیدن به موعد مقرر عقب می‌اندازید، زمان اضافی برای این موضوع در نظر بگیرید. این کار باعث می‌شود تا مهلت انجام هیچ کاری را از دست ندهید.
اگر می‌دانید اخلاق کاری قوی دارید و فرد متعهدی هستید، سعی کنید برنامه را طوری تنظیم کنید که بتوانی کار‌هایتان را زودتر تمام کنید. برای مثال، یک قسمت اضافی با عنوان “پاداش” در برنامه تعیین کنید و آن را مثلاً به کاری که دوست دارید اختصاص بدهید.

بخش ۳

دنبال‌کردن برنامه‌

۱٫ از وقت‌های استراحت خودتان نهایت استفاده را ببرید. یکی از چالش‌های بزرگ در پیروی از برنامه این است که دائماً تمایل دارید آن را رها کنید و استراحت کنید یا یک کار سرگرم‌کننده و تفریحی انجام بدهید. مهم این است که بتوانید در برابر این وسوسه‌ها مقاومت کنید و سعی کنید از از زمانی که برای استراحت و تفریح اختصاص داده‌اید، نهایت استفاده را ببرید.

وقت‌های آزادتان را به‌‌عنوان پاداش کار در نظر بگیرید.
از وقت آزاد خود برای گرفتن انرژی بیشتر استفاده کنید. برای مثال، سعی کنید کمی بخوابید، بیرون بروید یا یوگا انجام بدهید تا آرامش پیدا کنید و بعد با قدرت بیشتر دوباره به کار خودتان برگردید.
حتماً از خانه بیرون بروید. از زمان آزاد خودتان برای بیرون‌‌رفتن و دور‌شدن از فضای درس و مطالعه استفاده کنید.

۲٫ هنگام مطالعه زمان‌های کوتاهی را به استراحت‌کردن اختصاص بدهید. بین بازه‌های زمانی مطالعه، یک استراحت کوتاه داشته باشید. البته این کار می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند. یکی از نکته‌های مهم در برنامه‌ریزی این است که برنامه را دقیق دنبال کنید و بیشتر از زمانی که مشخص کرده‌اید، استراحت نکنید. وقفه‌های طولانی و اضافی باعث می‌شوند در برنامه‌ تاخیر ایجاد شود و نتوانید در کار موفق شوید.

بین بازه‌های مشخص‌شده، ۵ تا ۱۰ دقیقه استراحت کنید. زمان استراحت نباید بیشتر از ۵ تا ۱۰ دقیقه شود.
یک یادآور تنظیم کنید تا بعد از تمام‌شدن زمان استراحت زنگ بزند.
از زمان استراحت خودتان درست استفاده کنید. از این فرصت برای گرفتن انرژی دوباره استفاده کنید. ورزش کششی انجام بدهید، کمی قدم بزنید، یک میان‌وعده‌ی کوچک بخورید یا با گوش‌دادن به موسیقی به خودتان انرژی بدهید.
از چیز‌هایی که حواس‌تان را پرت می‌کنند و می‌توانند باعث ایجاد وقفه‌ی طولانی شوند، جلوگیری کنید.

۳٫ به‌ برنامه‌تان پایبند باشید. یک قانون بی‌قید‌و‌شرط برای عملی‌شدن برنامه‌هایتان این است که باید به آن‌ها پایبند باشید. اگر قرار نیست به برنامه‌تان پایبند باشید، برنامه‌ریزی‌کردن هیچ فایده‌ای ندارد.

سعی کنید به‌طور منظم (ترجیحاً روزانه) تقویم و برنامه‌هایتان را بررسی کنید. این کار کمک می‌کند در دام “ندیدم، یادم نبود” نیفتید.
وقتی‌ یک روال برای خودتان ایجاد کردید، ذهن‌تان شروع به ارتباط‌دادن بعضی از کار‌ها با هم می‌کند؛ مثلاً باز‌کردن یک کتاب یا نشستن پشت میز‌تحریر را به درس‌خواندن ارتباط می‌دهد.
یادآور یا تایمر تنظیم کنید تا زمان شروع و پایان هر بازه‌ی مطالعه را هشدار بدهد. این کار باعث می‌شود راحت‌تر بتوانید به برنامه‌ پایبند باشید.

۴٫ درباره‌ی برنامه‌تان به‌دیگران بگویید. بعضی وقت‌ها رعایت برنامه‌ها به این علت سخت می‌شود که اطرافیان شما را از هدفی که دارید منحرف می‌کنند. این اتفاق ناخواسته رخ می‌دهد و علت آن هم این است که آن‌ها دوست دارند وقت خودشان را با شما بگذارنند. برای پیشگیری از این مسئله، درباره‌ی برنامه‌تان به آن‌ها بگویید. در این صورت اگر آن‌ها بخواهند کاری انجام بدهند، بر اساس برنامه‌ی شما پیش می‌روند.

یک نسخه از برنامه‌ را روی یخچال بچسبانید تا همه‌ی خانواده بتوانند آن را ببینند.
برنامه‌ را برای دوستان‌تان بفرستید تا وقت‌های آزاد شما را بدانند.
اگر کسی برنامه‌ای تنظیم کرد که با برنامه‌‌ی شما تداخل دارد، از او خواهش کنید برنامه‌اش را به زمان دیگری موکول کند.

نکات

وقتی کاری را تمام می‌کنید و یا طبق برنامه جلو می‌روید، به‌خودتان یک جایزه‌‌ی کوچک بدهید.
با‌‌ خودتان صادق باشید و وظایفی را برای خودتان تعیین کنید که از پس آن‌ها بر می‌آیید.
همیشه بیشترین تلاش خودتان را بکنید و روی کار‌هایی که باید انجام بدهید، تمرکز کنید.
سعی کنید کار‌هایتان را عقب نیندازید. همچنین، می‌توانید از وقت‌های آزاد خودتان برای خواندن یک کتاب لذت ببرید. کتاب‌خواندن یک عادت مفید است که هم سرگر‌م‌کننده است و هم باعث می‌شود دایره‌ی لغات‌تان گسترده‌تر شود.

امیدواریم از این مطلب استفاده کرده باشید و از آن در زندگی روزمره بهره ببرید. اگر خواندن این مطلب باعث شد مقداری اطلاعات عمومی شما در حوزه‌ی ترفندهای مربوط به برنامه‌ریزی درسی بالاتر برود، آن را با دوستان و آشنایانتان به اشتراک بگذارید.

برای آشنایی بیشتر با سایر نکات و ترفندهای کاربردی، همچنان با پایگاه خبری – تحلیلی ریواس جنوب همراه باشید.

چنانچه نظر و یا تجربه‌ی ارزشمندی در زمینه‌ی چگونگی برنامه ریزی برای درس خواندن دارید، آن را برای ما و سایر مخاطبان ریواس جنوب به اشتراک بگذارید.